Kάτω στον Πειραιά, τα παιδιά ...γυρίζουν στην πόλη τους

Μια πόλη που ξανανιώνει και ξαναβρίσκει τα στέκια της, στο Πασαλιμάνι, στο Τουρκολίμανο, στο Δημοτικό Θέατρο και στη Φρεαττύδα. Του Νότη Ανανιάδη, Φωτογραφίες: Κατερίνα Νομικού Το Δημοτικό Θέατρο ξεκίνησε να λειτουργεί μετά από 14 χρόνια σιωπής και πολύ περισσότερα παρακμής, το Μετρό «φτάνει» στο κέντρο του Πειραιά σε τρία χρόνια, με πέντε-έξι χρόνια καθυστέρησης, ακόμη και το Τραμ έρχεται, παρά τις σοβαρές ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί από διάφορες πλευρές για τη σκοπιμότητά του. Θα έλεγε βάσιμα κανείς ότι η πόλη σιγά-σιγά αλλάζει πρόσωπο. Και έτσι είναι, με μία διαφορά: σε έναν μόνο τομέα αλλάζει –ή μάλλον έχει αλλάξει– πολύ γρήγορα. Στη διασκέδαση, όπου ο Πειραιάς γίνεται ξανά πρωταγωνιστής. Κυρίως μάλιστα «κρατάει» στην πόλη τους Πειραιώτες, τα «παιδιά του Πειραιά», που σε μεγάλο ποσοστό τον είχαν και αυτά εγκαταλείψει, ακριβώς λόγω της αδιαφορίας σειράς ετών. Πρόκειται για μια θεαματική αλλαγή, την οποία πιστώνεται κατ’ αναλογία τόσο η Δημοτική Αρχή όσο και η ιδιωτική πρωτοβουλία. Εν αρχή ην το Πασαλιμάνι και η θρυλική «Πασαρέλα». Ο δήμος προσέφερε το «γήπεδο», καθαρίζοντας τα παρτέρια, κουρεύοντας τους θάμνους που έκρυβαν τη θέα προς τη θάλασσα (μόλις τριάντα μέτρα πιο κάτω!) και φροντίζοντας γενικότερα για την καθαριότητα. Οι επιχειρηματίες «πήραν την μπαλιά και έκαναν παιχνίδι»... Η ιστορική «Φοντάνα», που έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές Πειραιωτών, ξαναζεί. Το τραγουδισμένο από τον Μπιθικώτση «Belle Amie» αναγεννήθηκε και συναρπάζει. Και στο «Gazi College», στη γωνία απέναντι από το Public, δεν βρίσκεις θέση να καθίσεις, καθώς έγινε από την πρώτη στιγμή ο αγαπημένος προορισμός των φοιτητών του Πανεπιστημίου, που βρίσκεται λίγα τετράγωνα πιο πάνω. Το παλιό «Μπολέτση» και το πιο παλιό «Παπασπύρου» βρήκαν τους αντάξιους... επιγόνους τους, ενώ και το «Αλεξάνδρειο», το πρώτο ζαχαροπλαστείο που έγινε σύγχρονη καφετέρια τη δεκαετία του 1960, εξακολουθεί να αντιστέκεται, ανακαινισμένο, στον χρόνο. Με δυο λόγια, το Πασαλιμάνι «αναστήθηκε».

Το τραγουδισμένο από τον Μπιθικώτση «Belle Amie» αναγεννήθηκε και συναρπάζει. Και στο «Gazi College», στη γωνία απέναντι από το Public, δεν βρίσκεις θέση να καθίσεις, καθώς έγινε από την πρώτη στιγμή ο αγαπημένος προορισμός των φοιτητών

[caption id="attachment_23318" align="alignnone" width="618" caption="Belle Amie."][/caption] [caption id="attachment_23319" align="alignnone" width="618" caption="Η θρυλική «Πασαρέλα» στο Πασαλιμάνι γίνεται ξανά στέκι."][/caption] [caption id="attachment_23320" align="alignnone" width="618" caption="Gazi College"][/caption] Σταθερές αξίες Με διαφορετικές «φυλές» να τα προτιμούν, το Τουρκολίμανο και η Φρεαττύδα αποτελούν σταθερές αξίες στη διασκέδαση στον Πειραιά. Στο Τουρκολίμανο (ή Μικρολίμανο, όπως το λένε οι νεότεροι, «φοβούμενοι» το πρώτο συνθετικό του τίτλου) μπορεί οι παραδοσιακές ψαροταβέρνες να έχουν υποχωρήσει εδώ και δύο δεκαετίες, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί πόλο προσέλκυσης εκείνων που θέλουν και μπορούν να πληρώσουν κάτι παραπάνω, για να απολαύσουν εκλεπτυσμένες θαλασσινές γεύσεις σε εστιατόρια όπως το «Jimmy and the Fish», ο «Παπαϊωάννου» ή λίγο πιο πέρα στην Ακτή Πρωτοψάλτη ο «Δουράμπεης». Από κοντά, βέβαια, σύγχρονα μπαρ και κλαμπ συντηρούν το διαχρονικό κοσμοπολίτικο άρωμα της γειτονιάς. Από την άλλη πλευρά, στη Φρεαττύδα συναντάς πιο «πιστούς» Πειραιώτες. Στο μικρό αλλά ζεστό «Blue Cafe» οι κώδικες παραμένουν αναλλοίωτοι εδώ και χρόνια. Τάβλι και πολιτική συζήτηση το πρωί, μπάλα οπωσδήποτε όταν παίζει ο Ολυμπιακός το απόγευμα ή το βράδυ, και ξεφάντωμα μέχρι πρωίας τη νύχτα. «Κρυμμένο» στον παράδρομο στη Μαρίνα Ζέας, το «El Barco» έχει πάντα καλή μουσική, αλλά πολλές φορές και live που ξαφνιάζουν. Και βέβαια λίγο πιο πέρα, προς την Πειραϊκή, στην ακτογραμμή μέχρι τη Σχολή Δοκίμων, ψαροταβέρνες για όλα τα βαλάντια προσφέρουν μια εναλλακτική πρόταση διασκέδασης. [caption id="attachment_23321" align="alignnone" width="618" caption="Φοντάνα"][/caption] [caption id="attachment_23322" align="alignnone" width="618" caption="Εν Πειραιεί"][/caption] [caption id="attachment_23323" align="alignnone" width="618" caption="«PassΡort» στην Κοραή"][/caption] Το Κέντρο που αντιστέκεται Η Πλατεία Κοραή, το κέντρο του Πειραιά, ήταν πάντα το βαρόμετρο της διασκέδασης στην πόλη. Όταν είχε ζωή, τα πράγματα πήγαιναν καλά και σε άλλες περιοχές, πριν η κρίση χτυπήσει όλη την πόλη. Για το παγωτό της «Στάνης» κατέβαιναν από όλη την Αθήνα. Ακόμη κατεβαίνουν. Για τους μεζέδες του, το «Χάι Λάιφ» ήταν το αγαπημένο ουζερί όσων προτιμούσαν τις εκλεπτυσμένες γεύσεις. Πλέον, έχει αλλάξει ύφος, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί σημείο αναφοράς. Σημείο αναφοράς αποτελεί πάντα και το «Εν Πειραιεί», που ήταν ο πρωταγωνιστής στην «αναγέννηση» της πλατείας, όταν άνοιξε στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Ακόμη, ιδίως τα μεσημέρια του Σαββάτου, μια ορισμένη πολιτική ελίτ του Πειραιά και σταθερές παρέες δίνουν τον τόνο σε ολόκληρη την πλατεία, πίνοντας εκεί τα τσίπουρά τους. Επιπλέον, σε ολόκληρο τον πεζόδρομο της Καραΐσκου, δίπλα ακριβώς σε καφετέριες τα ουζερί και οι μπρασερί δίνουν την εικόνα μιας πόλης που ξέρει να ζει και να διασκεδάζει. Στη συγκεκριμένη περιοχή, πάντως, εκείνο που κλέβει την παράσταση είναι το «PassΡort», με τις παραστάσεις και τις εκδηλώσεις λόγου που διοργανώνει. Αποτελεί πλέον αναγνωρισμένο υπερτοπικό πόλο, με καλλιτέχνες υψηλού επιπέδου να κατεβαίνουν στον Πειραιά και με νεαρόκοσμο από όλη την Αθήνα να στήνεται στην ουρά για να μπει στον σύγχρονο αυτό πολυχώρο. Δεληβοριάς και Μαραβέγιας, Γαλάνη και Νικολακοπούλου, αλλά και Μάνος Ελευθερίου και Διονύσης Χαριτόπουλος, καθώς και τόσοι άλλοι, επιλέγουν το «PassΡort» για να παρουσιάσουν για πρώτη φορά τη νέα δουλειά τους ή το τελευταίο βιβλίο τους. [caption id="attachment_23324" align="alignnone" width="618" caption="Εδώ ήταν η είσοδος του κινηματογράφου στην ιστορική ταινία «Καλώς ήρθε το δολάριο» του Αλέκου Σακελλάριου"][/caption] Ένα όραμα... Η Τρούμπα αποτέλεσε επί σχεδόν έναν αιώνα σημείο αναφοράς για το λιμάνι του Πειραιά. Δεν είναι μόνο τα κινηματογραφικά «Κόκκινα Φανάρια» που κράτησαν ζωντανή την ανάμνησή της. Είναι και η λειτουργία μιας παράλληλης και διαφορετικής κοινωνίας, με τους δικούς της άγραφους νόμους, με την καταπίεση, αλλά και τη γοητεία του περιθωρίου, στο κέντρο του λιμανιού και της πόλης του Πειραιά. Οι άνω των 60 ετών Πειραιώτες τα έχουν ζήσει όλα αυτά, ενώ οι μικρότερης ηλικίας τα φαντάζονται, παίρνοντας μια ιδέα από τα μπαρ και τα καμπαρέ, αλλά και από τα ουζερί και τα ακριβά εστιατόρια (για τους εργαζομένους στη ναυτιλία), που έχουν παραμείνει εκεί. Βέβαια, δεν μιλάει κανένας για αναβίωση της Τρούμπας όπως ήταν. Άλλωστε, όταν τα περισσότερα πορνεία, που στεγάζονταν σε υπέροχα νεοκλασικά, εξεδιώχθησαν εν μια νυκτί το 1968 επί Σκυλίτση, αγοράστηκαν «για ένα πιάτο φαΐ» κυρίως από τους Έλληνες εφοπλιστές, που έστησαν εκεί το σημερινό ναυτιλιακό «σίτι» των πολυώροφων γραφείων. Όμως στενοσόκακα, όπως το «Γιαχνί σοκάκι», στοές που υπάρχουν σε πολλά σύγχρονα κτίρια και, βέβαια, η μνήμη και το «άρωμα» της περιοχής δίνουν τη δυνατότητα αναγέννησης της Τρούμπας ως πόλου διασκέδασης με σύγχρονους όρους. Ο Πειραιώτης ποιητής και στιχουργός Γιάννης Κακουλίδης σε μια εκδήλωση παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο όραμα ανάπλασης της περιοχής. Τυχαία βρισκόταν σε εκείνη την εκδήλωση ο δήμαρχος Β. Μιχαλολιάκος, που δήλωσε ενθουσιασμένος και το υιοθέτησε, λέγοντας μάλιστα ότι θα συστήσει ειδική επιτροπή για την προώθηση της ιδέας. Μέχρι σήμερα το θέμα δεν προχώρησε, αλλά πληροφορίες λένε ότι είναι στις προτεραιότητες της Δημοτικής Αρχής. Υπάρχει άλλωστε και ένας επιπλέον λόγος για την ανάπλαση και την αναβάθμιση της Τρούμπας σε τουριστικό πόλο. Μέχρι το ύψος της Β’ Μεραρχίας θα ελλιμενίζονται κρουαζιερόπλοια. Δηλαδή, οι τουρίστες θα βγαίνουν ακριβώς μπροστά στην Τρούμπα! Αν μιλάμε λοιπόν για αναζήτηση τρόπων ώστε η αγορά του Πειραιά να ενισχυθεί από τα εκατομμύρια τουριστών της κρουαζιέρας που έρχονται στο λιμάνι και «περνούν τράνζιτ» από την πόλη, ιδού η ευκαιρία: η μετατροπή της Τρούμπας σε ένα Πειραϊκό «Γκάζι» ή «Ψυρρή». [caption id="attachment_23325" align="alignnone" width="618" caption="Η οδός Νοταρά, η παλιά Τρούμπα."][/caption] Μια παραφωνία Το «Βowling», στην κορυφή του Προφήτη Ηλία, αποτελεί ένα εμβληματικό κτίριο για τη σύγχρονη ιστορία της διασκέδασης στον Πειραιά. Με ένα καταπληκτικό μπαλκόνι –προσφέρει την καλύτερη ίσως θέα στην Ελλάδα, λένε οι «πιστοί» του–, αποτέλεσε για τουλάχιστον 30 χρόνια σημείο αναφοράς για τη νεολαία, αν και όχι αποκλειστικά μόνο της πόλης. Επίσης, από τη δεκαετία του 1970, όταν λειτούργησε για πρώτη φορά, εισάγοντας το συγκεκριμένο άθλημα στη χώρα, η καφετέρια του αποτέλεσε υπερτοπικό πόλο αναψυχής, με τις διάσημες μακαρονάδες του να προσελκύουν πελάτες από ολόκληρο το Λεκανοπέδιο. Σταδιακά, μετά το 1990 και ιδίως την τελευταία δεκαετία παρήκμασε και αυτό, ακολουθώντας τη γενικότερη τάση της διασκέδασης στον Πειραιά. Αφού ο δήμος κατάφερε να «σπάσει το συμβόλαιο που είχε ο παλιός ενοικιαστής από την εποχή του Σκυλίτση (!), πολλοί ήταν εκείνοι που χάρηκαν. «Επιτέλους, θα ξανανεβούμε στο... βουνό να απολαύσουμε τη συγκλονιστική θέα στον Σαρωνικό» έλεγαν οι σημερινοί 50άρηδες και 60άρηδες, που πρόλαβαν την εποχή της δόξας του «Βowling». Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς την απογοήτευση που νιώθει ο επισκέπτης από το απίστευτο κιτς που τον υποδέχεται στην είσοδο του νέου «Βowling». Πλαστικά γαϊδουράκια, αμαξάκια και πάπιες, ένα σιντριβάνι απίστευτης αισθητικής, λαϊκοπόπ μουσική και –το κυριότερο– ανύψωση του στηθαίου με κάγκελα ακριβώς στο ύψος της ματιάς που έχει ένας μέσος καθισμένος πελάτης, λες και έγινε ακριβώς για να κόψει την υπέροχη θέα του μπαλκονιού του. Κρίμα...