Διακοπές στην Costa Corona - Μια ματιά του Spiegel στον τουρισμό στην εποχή του κορωνοϊού
Αφιέρωμα του «der Spiegel» στις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού για τον τουρισμό.
Γράφει ο Κώστας Αργυρός -
Oι διακοπές στο μυαλό του μέσου Γερμανού είναι συνδεδεμένες «με αυτό που μπορούμε και όχι με αυτό που μας επιτρέπεται». Η ευκαιρία να βρεθούμε κάπου αλλού, να ζήσουμε το διαφορετικό, να ξεφύγουμε από τη ρουτίνα.
Φέτος όμως οι διακοπές θα εξαρτηθούν από αυτό που μας επιτρέπεται υπογραμμίζει στο κεντρικό του θέμα το τελευταίο τεύχος του γερμανικού περιοδικού «der Spiegel».
Το άρθρο ξεκινά με την φράση του υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας: «Οι διακοπές όπως τις γνωρίζαμε δεν θα υπάρξουν φέτος». Σημειώνει ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν κλείσει τα σύνορά τους και οι Γερμανοί δε μπορούν να φτάσουν ούτε σε αγαπημένους προορισμούς σε γειτονικές χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ελβετία.
Η γερμανική κυβέρνηση εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα μια ισχυρή σύσταση για αποφυγή ταξιδιών προς το εξωτερικό μέχρι τουλάχιστον τις 14 Ιουνίου. Αυτό αποτελεί πλεονέκτημα για όσους θα ζητήσουν να αποζημιωθούν για κρατήσεις που είχαν ήδη γίνει. Συνεπάγεται όμως ότι το γερμανικό κράτος δεν θα έχει καμιά ευθύνη επαναπατρισμού για όσους τυχόν αψηφήσουν αυτή τη σύσταση και αποφασίσουν να το ρισκάρουν.
Αλλά τι θα συμβεί μετά τις 14 Ιουνίου;
Οι συντάκτες του άρθρου αναφέρονται στις αγωνιώδεις συσκέψεις των Ευρωπαίων αρμόδιων υπουργών, αλλά και στην αμηχανία της γερμανικής κυβέρνησης, η οποία γνωρίζει τις οικονομικές συνέπειες από την αναβολή και πιθανή ματαίωση της τουριστικής σεζόν.
Ακολουθούν ρεπορτάζ από μια σειρά δημοφιλών τουριστικών προορισμών. Πρώτος σταθμός το Ρίμινι εκεί που τα καλοκαίρια σε μια παραλία μήκους 15 χιλιομέτρων απλώνονται 150.000 ομπρέλες. Σήμερα μπορεί κανείς να φτάσει εκεί μόνο με ειδική άδεια και να περπατήσει σε ένα τοπίο φάντασμα.
Επαγγελματίες του τουρισμού τρέφουν ακόμα ελπίδες για μια έναρξη της σεζόν έστω με καθυστέρηση, έστω στηριγμένη μόνο στον εσωτερικό τουρισμό. Και παραδέχονται ότι σε κάθε περίπτωση «η φετινή χρονιά θα είναι πολύ διαφορετική». Αλλά τι θα γίνει με τους Γερμανούς που είχαν συνηθίσει να φιλοξενούν οι Ιταλοί εδώ και 70 χρόνια; Το ερώτημα δε μπορεί να απαντηθεί, όπως κανείς δε μπορεί να προβλέψει αν λύσεις ανάγκης, όπως το πλεξιγκλας στην παραλία μπορούν να καθησυχάσουν τις φοβίες του μέσου τουρίστα.
Ακολουθούν αναφορές στην Ισπανία όπου ο τουρισμός συνεισφέρει 13% του ΑΕΠ, στην Πορτογαλία (17%), στην Κροατία (25%) και στην Ελλάδα (30%).
Υπάρχει και δήλωση του αρμόδιου υπουργού Χάρη Θεοχάρη ο οποίος υπολογίζει σε μείωση των ξένων τουριστών σε ποσοστό 50% στην καλύτερη εκδοχή και κατά 80% έως 90% στη χειρότερη. Μάλιστα ο υπουργός Τουρισμού απευθύνει έκκληση προς τους Γερμανούς τουρίστες: «Να τους μεταφέρετε ότι ταξιδεύοντας εδώ δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν. Δεν πρόκειται να πάρουμε κανένα ρίσκο».
Η Ελλάδα όπως και η Πορτογαλία ποντάρουν στα χαμηλά ποσοστά κρουσμάτων για να προσελκύσουν Γερμανούς τουρίστες, ενώ η Κροατία μιλά για ασφαλείς οδικούς διαδρόμους από περιοχές όπου δεν υπάρχει μόλυνση.
Αναφορά γίνεται και στα περίφημα «διαβατήρια ανοσίας» και στις δυσκολίες ενός τέτοιου εγχειρήματος, αλλά και στην επιθυμία της Γερμανίας να υπάρξει μια κοινή αντιμετώπιση όλων των ευρωπαϊκών χωρών και όχι λύσεις κατά περίπτωση.
Στο ρεπορτάζ από την Ελλάδα αναφέρονται μια σειρά από παραδείγματα ανθρώπων που ζουν από τον τουρισμό και προσδοκούσαν για φέτος να σπάσει εκ νέου το περσινό ρεκόρ αφίξεων.
Σημειώνεται το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης που πέρσι δέχτηκε 2,2 εκατομμύρια επισκέπτες. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά το άρθρο για τις χώρες του Νότου ο τουρισμός είναι ότι για τη Γερμανία η αυτοκινητοβιομηχανία. Επισημαίνεται ακόμα ότι μέσω του τουρισμού ο μέσος Γερμανός ανακάλυψε την Ευρώπη, αλλά και συχνά αναθεώρησε την εικόνα για τους πολίτες άλλων χωρών. Για παράδειγμα εν μέσω της οικονομικής κρίσης οι Γερμανοί τουρίστες στην Κρήτη καταλάβαιναν πόσο πλαστή είναι «η εικόνα του τεμπέλη Ελληνα», που φταίει ο ίδιος για τα δεινά του. Οι εκκλήσεις για διακοπές εντός των συνόρων θα μπορούσαν να θεωρηθούν λοιπόν υπό μια έννοια και ως μια ένδειξη «στενέματος των οριζόντων».
Βεβαίως δεν είναι μόνο η πανδημία που απειλεί τον τουρισμό. Πιθανώς να υπάρξουν και σοβαροί οικονομικοί λόγοι. Οποιος Γερμανός βρίσκεται σε καθεστώς μερικής απασχόλησης θα ταξιδέψει λιγότερο, ακόμα και αν ανοίξουν τα σύνορα, αφού θα χρειάζεται τα χρήματα για άλλες προτεραιότητες. Ανήσυχοι είναι και οι αυτοαπασχολούμενοι, την ώρα που συνολικά η ανεργία στη Γερμανία ανεβαίνει. Και φυσικά και ο κλάδος του τουρισμού στην ίδια τη Γερμανία δεν θα μείνει άθικτος από την κρίση.
Στο άρθρο επισημαίνεται για παράδειγμα ότι ακόμα και επιχειρήσεις κολοσσοί του χώρου έσπευσαν να ζητήσουν κρατική βοήθεια τις τελευταίες εβδομάδες. Πάντως ο επικεφαλής της TUI Φριτς Γιούσεν έμμεσα επέκρινε δηλώσεις τόσο του Χάικο Μάας, όσο και του πρωθυπουργού της Βαυαρίας Μάρκους Ζέντερ που μίλησαν για ανάγκη στροφής στον εσωτερικό τουρισμό και εκτιμά ότι χώρες όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Πορτογαλία έχουν τις περισσότερες ελπίδες για ένα πιο γρήγορο άνοιγμα του τουρισμού τους και ετοιμάζονται εντατικά για την επιστροφή των επισκεπτών.
Από την άλλη πάντως μικρότερα τουριστικά γραφεία, που οργανώνουν πολύ εξειδικευμένες εκδρομές «εμπειριών» για απαιτητικούς πελάτες ουσιαστικά έχουν αρχίσει να ετοιμάζουν τους καταλόγους για το 2021, αφού η φετινή χρονιά πήγε χαμένη. Το ίδιο συνέβη ουσιαστικά και για εκείνους που επιλέγουν διακοπές εκτός της θερινής σεζόν. Εκτενής αναφορά γίνεται τέλος και στις συνέπειες για τις αεροπορικές εταιρίες, αλλά και στον τρόπο που θα γίνονται τα αεροπορικά ταξίδια το επόμενο διάστημα. Το άρθρο ολοκληρώνεται με ρεπορτάζ από την Πορτογαλία και τα μέτρα προστασίας, που υπόσχονται οι ξενοδόχοι ή οι εστιάτορες.
Δωρεάν μάσκες, πρωϊνό μόνο στο δωμάτιο, συνεχείς απολυμάνσεις. Τελευταία εικόνα εκείνη ενός κρουαζιερόπλοιου, που παραμένει δεμένο στο λιμάνι ως «πλοίο φάντασμα» με το πλήρωμα του εγκλωβισμένο μέχρι νεωτέρας.
