Το έθιμο του Κλήδωνα δίπλα στη θάλασσα
Την αναβίωση του Κλήδωνα (δείτε τις φωτογραφίες) πραγματοποίησε για μια ακόμη χρονιά στις 23 Ιουνίου 2011, στο Φανάρι του Μπούζα στην Αίγινα, με μεγάλη επιτυχία ο Σύλλογος Γυναικών Αίγινας. Με αρχηγό την πρόεδρο του Συλλόγου κ. Φλώρα Αλυφαντή να λέει «Σαν τον παλιό καλό καιρό…» και την ουσιαστική βοήθεια της κ. Λίνας Πετρίτου, η οποία έκανε την επεξήγηση, όπως και μια μικρή αναδρομή γύρω από το έθιμο θυμίζοντας αστεία περιστατικά που έχουν συμβεί με τα στιχάκια και το αμίλητο νερό, οι παρευρισκόμενοι διασκέδασαν απολαμβάνοντας το καταπληκτικό ηλιοβασίλεμα.
Η βραδιά εξελίχθηκε σε ένα χαρούμενο πάρτι, με καλοκαιρινά εδέσματα στο μπουφέ δίπλα στον φωτισμένο Φάρο και τη φωτιά -που άναψε λίγο αργότερα- να σηματοδοτεί την εκδήλωση, ολοκληρώνοντας τη διαδικασία του εθίμου.
Το «έθιμο του Κλήδωνα» (κλήδων σημαίνει το μικρό μάντεμα, η μικρή προφητεία) έχει τις ρίζες του στους αρχαίους χρόνους, είναι εμπνευσμένο από την Πυθία και τις προφητείες της και λειτουργεί ως μια απομίμηση του φαινομένου για την κάλυψη της ανάγκης του ανθρώπου να γνωρίζει το μέλλον. Όπως και η Πυθία χρειαζόταν το νερό της Κρυσταλλίας πηγής έτσι και για τον Κλήδωνα το νερό είναι το βασικό στοιχείο που χρειάζεται για να λειτουργήσει σωστά και να μας φανερώσει τα μελλούμενα.
Κάθε χρόνο στις 23 Ιουνίου, Παραμονή του Αϊ Γιάννη, την ημέρα που εορτάζουμε το θερινό ηλιοστάσιο, όπου η μέρα ξεπερνά σε διάρκεια τη νύχτα, μαζεύονταν οι νέοι και οι νέες και περίμεναν να μάθουν το ριζικό τους, τι τους έχει φυλάξει η ζωή. Μέσα σε ένα κανάτι γεμάτο με νερό πηγαδιού – ή ποταμίσιο - ρίχνει μέσα ο καθένας το σημαδάκι του και στη συνέχεια το κανάτι σκεπάζεται με κόκκινο πανί, κλειδώνεται με κληματόβεργα και του λένε την ευχή: «Κλειδώνουμε τον κλήδωνα με τα’ για’ νιου τη χάρη - κι οποιανού ’ναι καλορίζικο να’ ρθει να το πάρει». Όλη νύχτα το κανάτι μένει έξω στα αστέρια, να πάρει τη μαγική τους ιδιότητα, να ¨αστρονομιστεί¨ και την επόμενη ανοίγει τον Κλήδωνα ένα παιδί, που είναι τυχερό να’ χει και τους δύο του τους γονείς, βάζει το χέρι μέσα και όποιος θέλει λέει ένα στιχάκι – μάντεμα για κείνον/η που του ανήκει το αντικείμενο, αυτό είναι το ριζικό του που του το φανερώνει ο Κλήδωνας και καθείς φυσικά το μεταφράζει όπως …του ταιριάζει.
Το προηγούμενο βράδυ όμως που ο Κλήδωνας είναι κλειστός, τα κορίτσια μπουκώνονται με μια γουλιά νερό, σε πολλούς γνωστό και ως ¨αμίλητο¨, και τρέχουν μέχρι το κοντινότερο σταυροδρόμι στις 12 το βράδυ και λένε πως όποιο όνομα αντρικό ακούσουν τέτοιον άντρα θα παντρευτούν. Σημειώνεται ότι η Καθολική Εκκλησία (καθώς το έθιμο είναι πανευρωπαϊκό), έχει απαγορεύσει την αναβίωση του Κλήδωνα, χαρακτηρίζοντας το έθιμο παγανιστικό λόγω της φωτιάς που ανάβουν και καίγονται τα μαγιάτικα στεφάνια.
Της Βασιλικής Ταντάουι
