Φροντίδα στα άγρια ζώα και πουλιά, καθώς και στα αδέσποτα σκυλάκια, παρέχουν με αυτοθυσία και εθελοντική δουλειά σε 24ωρη βάση οι άνθρωποι του Σωματείου Προστασίας Ζώων Αίγινας και Αγκιστρίου και του ΕΚΠΑΖ, χωρίς καμία οικονομική στήριξη από κρατικούς φορείς. Της Βασιλικής Ταντάουι
«Εθελοντισμός είναι να βοηθάει κανείς όπου μπορεί. Και δεν μιλάμε για οικονομική βοήθεια απαραίτητα. Περισσότερη αξία έχει να δώσεις κάτι από σένα, από τον εαυτό σου. Αλλά τι ψάχνεις; Δεν υπάρχει ανθρωπιά πια. Η φιλοσοφία του Έλληνα αποδείχθηκε καταστροφική για όλους». Απογοήτευση και μόνο διακρίνει κανείς όταν έρχεται σε επικοινωνία με τους ανθρώπους που έχουν κάνει τρόπο ζωής την εθελοντική προσφορά, κυρίως στο πεδίο της περίθαλψης των ζώων.
Χωρίς καμία στήριξη από τους κρατικούς φορείς, με τα επικριτικά –ή και εχθρικά ακόμη– βλέμματα των μη φιλόζωων πάνω τους, αγωνίζονται να ανταποκριθούν στις ίδιες τους τις επιλογές. «Ένας δεν έχει έρθει να δει τι κάνουμε με τα ζώα. Τα σκοτώνουμε; Τα τεμαχίζουμε; Ο νόμος λέει ότι τα αδέσποτα τα αναλαμβάνει ο δήμος, αλλά εμείς αυτό το όνειρο δεν το έχουμε δει ακόμη» μας λέει με αγανάκτηση η κ. Βιβή Ιακωβίδου, γραμματέας και υπεύθυνη του Σωματείου Προστασίας Ζώων Αίγινας και Αγκιστρίου, μιλώντας στο SM. Και όντως. Το καταφύγιο, που λειτουργεί πάνω από δέκα χρόνια, φιλοξενεί αυτή τη στιγμή περισσότερα από 120 σκυλάκια, ενώ η πλειοψηφία των πολιτών δεν γνωρίζει την ύπαρξή του. «Εγώ είμαι δέκα χρόνια εθελόντρια εδώ και σ’ το λέω. Αν κάτσεις και δεις τη δουλειά που κάνουμε και πόση ακόμη χρειάζεται, θα πεις ‘‘δεν ασχολούμαι’’! Αλλά πού να αφήσεις τόσα ζωάκια; Σου πάει καρδιά;»
Την αρχή έκαναν δύο Αγγλίδες, που ξεκίνησαν να μαζεύουν τα αδέσποτα. Στη συνέχεια έγιναν ΦΑΖΑ, αλλά μια μέρα τελείωσαν τα χρήματα, και έτσι δημιουργήθηκε το Σωματείο Προστασίας Ζώων Αίγινας και Αγκιστρίου
Την αρχή έκαναν δύο Αγγλίδες, που ξεκίνησαν να μαζεύουν τα αδέσποτα. Στη συνέχεια έγιναν ΦΑΖΑ (Φίλοι Αδέσποτων Ζώων Αίγινας), αλλά μια μέρα τελείωσαν τα χρήματα, και έτσι δημιουργήθηκε το Σωματείο Προστασίας Ζώων Αίγινας και Αγκιστρίου, το οποίο αποτελείται από 60 ενεργά μέλη και λειτουργεί με άδεια της Νομαρχίας. Με τα χρήματα που συγκεντρώνονται από διάφορες δραστηριότητες αγοράζουν ό,τι μπορεί να χρειαστεί ένα σκυλάκι – από φαγητό μέχρι φάρμακα. Δεδομένου όμως ότι οι περισσότεροι αρνούνται κατηγορηματικά να στειρώσουν τα ζώα τους, αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς ο αριθμός των αδέσποτων, που συχνά καταλήγουν στα σκουπίδια και στη θάλασσα ή εγκαταλείπονται στο δάσος.
«Έχουν και την απαίτηση να πας να τα πάρεις! Κάτσε, ρε, εδώ είναι ιδιωτικό, δεν είναι του δήμου. Ο δήμος δεν έκανε ποτέ τίποτα, δεν μας έχει βοηθήσει καθόλου, ούτε το κράτος ούτε κανείς. Ό,τι έχει γίνει το έχουμε κάνει μόνοι μας, και αυτό κανείς δεν το έχει εκτιμήσει. Στο Αγκίστρι τουλάχιστον βράβευσαν την κυρία που ασχολείται με τα αδέσποτα. Στην Αίγινα το μόνο που κάνουν είναι να μας βρίζουν!» συνεχίζει η κ. Ιακωβίδου και οργίζεται πραγματικά μόλις θυμάται κάποιες ακραίες εκδηλώσεις κατ’ επίφαση φιλόζωων πολιτών. «Μας τηλεφώνησε κάποιος πολίτης, ο οποίος προφανώς και δεν είχε ιδέα από πολιτισμό, και μας απείλησε ότι, αν δεν πάμε να πάρουμε τα κουτάβια που είχε γεννήσει η σκύλα του, θα τα πετούσε στη θάλασσα. Κατάλαβες; Από τη μια δεν σε στηρίζουν και από την άλλη σε απειλούν!»
Αντίθετα, είναι σχεδόν μηδαμινές –όπως μας λέει– οι περιπτώσεις ανθρώπων που εκδηλώνουν την επιθυμία να πάρουν κάποιο σκυλάκι στο σπίτι τους, αν και η υιοθεσία αυτή γίνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Το κάθε σκυλί άλλωστε έχει τη δική του καρτέλα, με το όνομά του, τις εξετάσεις του, το μέρος όπου βρέθηκε, την περίθαλψη που χρειάστηκε. Επίσης, για κάθε νέο σκυλί υπάρχει ειδικός χώρος όπου φυλάσσεται, με σκοπό να αποφευχθεί η μετάδοση ασθενειών ή τσιμπουριών, μέχρι να γίνουν οι κατάλληλες εξετάσεις και να διαπιστωθεί ότι είναι υγιές.
Το καταφύγιο προστασίας αδέσποτων ζώων βρίσκεται ανάμεσα στην Παλαιαχώρα της Αίγινας και στη Σουβάλα. Έχει έναν εργαζόμενο, τον Giovanni, που απασχολείται εδώ και δέκα χρόνια, τη Mira, εθελόντρια τα τρία τελευταία χρόνια, την Anne, επίσης εθελόντρια από την Ολλανδία, η οποία είχε έρθει πριν από τρία χρόνια για πέντε μήνες, έφυγε και ξαναγύρισε, και τώρα είναι στο νησί ενάμιση χρόνο. «Είναι ωραίο να μπορείς να βοηθάς εκεί που χρειάζεται, και επιπλέον να ζεις σε ένα τόσο όμορφο μέρος» λέει.
Την ίδια άποψη έχει και η Jane, επίσης από την Ολλανδία, η οποία μας αφόπλισε με το σχόλιό της: «Σε άλλες χώρες πληρώνεις για να μπορείς να είσαι εθελοντής και εδώ στην Ελλάδα, που το έχετε δωρεάν, δεν το κάνετε».
Είναι θέμα διαφορετικής κουλτούρας. Η διαφορετικότητα εξάλλου επιβεβαιώνεται και μόνο από το γεγονός ότι το καταφύγιο δεν έχει ούτε καν παροχή ηλεκτρικού ρεύματος από τη ΔΕΗ. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι ελπίζουν. Και καλούν όποιον επιθυμεί να αφιερώσει λίγο χρόνο στα σκυλάκια, με μια βόλτα, λίγο παιχνίδι και πολλή αγάπη. Αλήθεια, το έχουν πολύ ανάγκη. Έτσι, Σβεν;
«Έλα, ρε Παύλο, με αφήσανε και φύγανε!»
Μια ιστορία εγκατάλειψης και η περιπέτεια του κ. Μπήτρου που τώρα δικαιώνεται.
«Τέλη του 2005 ήτανε, ναι, και που λες με παίρνει τηλέφωνο ο Γιάννης ο Πουλόπουλος και μου λέει: ‘‘Έλα, ρε Παύλο, με αφήσανε και φύγανε, τα πήρανε όλα και με αφήσανε μόνο μου’’ και λέω: ‘‘Μα καλά τι κάνουνε, ρε, αυτοί, τρελαθήκανε;’’. Ε, και τι να έκανα; Πήγα». Έτσι απλά –όπως μας το περιγράφει ο κ. Παύλος Μπήτρος– πέρασε το περίφημο Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων και Πουλιών στα χέρια των ανθρώπων, που φροντίζουν τώρα, χωρίς τυμπανοκρουσίες και δημοσιότητα, χωρίς πόρους και επιδοτήσεις, άγρια πουλιά και ζώα που έχουν ανάγκη περίθαλψης. «Λεφτά δεν είχε κανένας και λέω ‘‘εντάξει, ρε παιδιά, θα βοηθήσω’’. Μετά με έκαναν διαχειριστή, εφόσον εγώ έδινα τα λεφτά, και στη συνέχεια έμαθα πως ο διαχειριστής χρεώνεται και όλα τα προηγούμενα χρέη! Αμάν, λέω, ‘‘Παύλο την πάτησες!‘‘. Πλήρωνα για πέντε χρόνια και ακόμη πληρώνω». Με πικρία έναντι των δημιουργών του κέντρου, οι οποίοι εν μια νυκτί το εγκατέλειψαν «καταχρεωμένο», όπως μας λέει ο κ. Μπήτρος, ο οποίος περιγράφει τη δικαστική περιπέτεια που ακολούθησε. «Έκανα δικαστήρια, βρήκα καλούς δικηγόρους, και δικαιώθηκα. Τώρα ήρθε η ώρα αυτοί που πραγματικά φταίνε να πληρώσουν».
Σπάνια είδη πουλιών –από τα 10 συνολικά είδη αετών στο κέντρο βρίσκονται τα 9, ενώ το σύνολο των πουλιών που φροντίζουν οι άνθρωποι του ΕΚΠΑΖ ανέρχονται στα 1.500– καθώς και άγρια ζώα είναι στα χέρια των εθελοντών, που πασχίζουν νύχτα-μέρα για την περίθαλψή τους. Στο ΕΚΠΑΖ εργάζονται εθελοντικά και πολλοί νέοι, όπως η Αναστασία, η Δήμητρα, ο Θάνος και ο Αντώνης, οι οποίοι –ο καθένας για τους δικούς του λόγους–έχουν απαρνηθεί τη ζωή των ανθρώπων της ηλικίας τους, αφιερώνοντας όλες τους τις δυνάμεις στη φροντίδα των ζώων. Υπάρχουν επίσης και εθελοντές που έρχονται το καλοκαίρι από άλλες χώρες της Ευρώπης, αλλά και πάλι το ανθρώπινο δυναμικό δεν επαρκεί. Το κέντρο ωστόσο έχει ανάγκη οικονομικής στήριξης από το κράτος για να συνεχίσει το έργο του, το οποίο έχει άμεση σχέση με την ποιότητα ζωής του ανθρώπου. Μια γερακίνα, για παράδειγμα, τρώει 4.000 ποντίκια τον χρόνο. Οπότε ο αγρότης δεν χρειάζεται ποντικοφάρμακα, και αποφεύγει έτσι και τα έξοδα και τη μόλυνση του περιβάλλοντος.
info
Tο ΕΚΠΑΖ είναι το πρώτο Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα και, παρά τις αντιξοότητες, εξακολουθεί να είναι καταφύγιο των ανά τη χώρα άγριων ζώων που χρήζουν βοήθειας. «Μα, καλά, κανείς δεν καταλαβαίνει ότι το ΕΚΠΑΖ είναι προσόν για την Αίγινα; Ανάμεσα στον Ναό της Αφαίας, στην Παλαιαχώρα και στον Άγιο Νεκτάριο χωράει και το ΕΚΠΑΖ» μας λέει ο κ. Γιάννης Πουλόπουλος, από τους ιδρυτές του κέντρου, ο οποίος παρέμεινε πιστός στον στόχο του. «28 χρονάκια είμαι εδώ. Ναι, χρονάκια, γιατί έτσι περνάνε. Ρουτίνα για μας είναι η διαφορετικότητα. Ξέρεις τι είναι να ανοίγω το κουτί και να βλέπω ένα από τα σπανιότερα είδη του πλανήτη;».