ΔΝΤ: Προειδοποιεί για κρίσεις χρέους στην ΕΕ

Την αναγκαιότητα της μεταρρύθμισης του δημοσιονομικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τονίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) σε δημοσίευσή του τη Δευτέρα. Το ΔΝΤ κάνει λόγο για περιβάλλον υψηλού χρέους και αύξησης των επιτοκίων, τονίζοντας ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι κρίσιμες για την αποφυγή κρίσεων χρέους που «θα μπορούσαν να θέσουν την ίδια την ΕΕ σε κίνδυνο».

«Εν μέσω της έκτακτης οικονομικής αβεβαιότητας και των δημοσιονομικών προκλήσεων που έρχονται, η μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ δεν μπορεί να περιμένει», έγραψαν οι Βίτορ Γκασπάρ, Άλφρεντ Κάμερ και Τσέιλα Παζαρμπασίογλου.

Οι τρεις βασικές συστάσεις του ΔΝΤ είναι:

• Τα κράτη μέλη να αναπτύξουν τα δικά τους μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά σχέδια τα οποία θα αξιολογηθούν από ένα νέο, ανεξάρτητο Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Οι χώρες της ΕΕ να ορίσουν επίσης πολυετή ετήσια ανώτατα όρια δαπανών.
• Τα κράτη μέλη με «εύθραυστα» οικονομικά θα πρέπει να δημοσιεύουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό ή πλεόνασμα για τρία έως πέντε χρόνια, ενώ τα κράτη με μικρότερο χρέος θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία. 
• Δημιουργία της Δημοσιονομικής Ικανότητας της ΕΕ, που να χρηματοδοτείται μέσω κοινής έκδοσης χρέους, και θα μπορούσε να βοηθήσει τα μέλη της Ευρωζώνης να διαχειριστούν καλύτερα την οικονομική ύφεση και να παρέχουν δημόσια αγαθά.

Η δημιουργία της Δημοσιονομικής Ικανότητας της ΕΕ πρόκειται για μια ιδέα που είναι στο πνεύμα του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης για την πανδημία, και την δέσμευση για δανεισμό χρημάτων ως Ένωση και όχι μεμονωμένα ως κράτη-μέλη.

Η πρόταση του ΔΝΤ περιλαμβάνει ένα ταμείο επενδύσεων για το κλίμα για να βοηθήσει τις χώρες να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα και να τερματίσουν την εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο. Αυτή η σύσταση είναι μέρος μιας ευρύτερης πρότασης αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, του κύριου πλαισίου για τη δημοσιονομική πολιτική της ΕΕ, για το οποίο πρόκειται να συζητήσουν αυτήν την εβδομάδα οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών.

Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης απαιτεί από τις χώρες της ΕΕ να στοχεύουν σε δημοσιονομικά ελλείμματα κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Ο κανόνας ορίζει επίσης ότι το χρέος πρέπει να είναι στο 60% του ΑΕΠ. Οι στόχοι αυτοί παραμένουν σε ισχύ βάσει της πρότασης του ΔΝΤ.

Πάντως, όπως παρατηρεί το Bloomberg, λίγες χώρες-μέλη πληρούν επί του παρόντος αυτά τα κριτήρια, μετά το διπλό σοκ της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία. Η ΕΕ ανέστειλε τους κανόνες το 2020 και έχει παρατείνει το «πάγωμά» τους μέχρι το τέλος του επόμενου έτους. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει «μια ευκαιρία» για να αναληφθούν μεταρρυθμίσεις, κάτι που «δεν πρέπει να χαθεί», έγραψαν οι διευθυντές των τμημάτων του ΔΝΤ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να παρουσιάσει τις προτάσεις της για δημοσιονομική αναμόρφωση τις επόμενες εβδομάδες. Οι κυβερνήσεις των μελών έχουν διχαστεί ως προς το πόσο φιλόδοξες θα έπρεπε να είναι, με ορισμένες να εγκρίνουν τα μέτρα για την κάλυψη των επενδυτικών αναγκών, ενώ άλλες να επικεντρώνονται στη δημοσιονομική σταθερότητα.

Με πληροφορίες από Bloomberg