Σπέτσες: Με... τζάρισμα αποχαιρετούν τον Απρίλη - Το φασαριόζικο έθιμο των Σπετσών
Το τζάρισμα είναι ένα πανάρχαιο έθιμο που σημαδεύει το τέλος του χειμώνα και την αρχή της άνοιξης και ζωντανεύει κάθε χρόνο στις Σπέτσες.
Τα παλιά χρόνια αυτό το ωραίο και περίεργο σπετσιώτικο έθιμο επικρατούσε μεταξύ των παιδιών με το «τζάρισμα» που γινόταν το βράδυ την παραμονή της Πρωτομαγιάς. Δεν έμενε παλιοκατσαρόλα, τηγάνι και καζάνι τρύπιο, τρίφτης και παλιοτενεκές που να μην τα πάρουν τα παιδια για να «τζαρίσουνε» μ’ αυτά τον Μάη. Όλα αυτά, τα έδεναν μ’ ένα χοντρό σπάγγο και τα τραβούσαν στους δρόμους όπου γινόταν το πανδαιμόνιο απ’ τον θόρυβο και τη σκόνη. Για πολλά χρόνια το έθιμο αυτό είχε ξεχαστεί, όμως τα τελευταία χρόνια έχει ξαναζωντανέψει.
«Στις 30 του Απρίλη έχουμε σαν έθιμο στο νησί να τζαράμε τον Μάη» λέει η Μαρία Σκούρτη. «Το ρήμα τζαράω σε απλά Ελληνικά μεταφράζεται τραβάω, σέρνω. Παρέες νεαρών (συνήθως) ατόμων παλιότερα τρέχοντας ή με ποδήλατα, σήμερα με μηχανάκια, σέρνουν πίσω τους τενεκάκια και αντικείμενα που προκαλούν θόρυβο, παραμονή της πρωτομαγιάς.»
Ο Γιάννης Μπούφης θυμάται: «Όταν ήμασταν παιδιά και πλησίαζε ο Μάης, ψάχναμε στα ρέματα να βρούμε πεταμένες κατσαρόλες, τηγάνια, κουβάδες, ταψιά και τενεκέδες. Τα δέναμε με σπάγγους και στις 30 Απριλίου τρέχαμε όλα τ’αγόρια στους δρόμους της Ανάληψης και κάναμε σαματά. Το ίδιο κάνανε τα παιδιά στις άλλες γειτονιές, Καστέλι, Σουρμπούτι κλπ. Ούτε ποδήλατα είχαμε ούτε μηχανάκια, τρέχαμε ξυπόλητοι στους χωματόδρομους, μεσ’τη σκόνη και το σαματά.»
Πηγή: https://spetses.wordpress.com/tekmiria/tzarisma/ Petros Haritatos
ΣΠΕΤΣΕΣ Ιστορία – Λαογραφία Τρίτομη Έκδοση, Ένωση Σπετσιωτών, 2004
