Aίγινα: Το ερασιτεχνικό θέατρο έγινε 30 ετών

Γεννήθηκε στα δημιουργικά χρόνια της δεκαετίας του ΄80, με την έμπνευση φωτισμένων ανθρώπων, όπως ο επί σειρά ετών πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας, Κώστα Χάνου. Της Σίλας Αλεξίου Στο ξεκίνημα βοήθησε ο … Καποδίστριας. Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Το Ερασιτεχνικό Θέατρο Αίγινας πήρε φόρα και σήμερα, 30 χρόνια μετά την πρώτη παράσταση που δόθηκε στο Κυβερνείο όπου εγκαταστάθηκε ο πρώτος κυβερνήτης του ελληνικού κράτους Ιωάννης Καποδίστριας, το θέατρο εξακολουθεί να συμβάλλει στην πλούσια πολιτιστική ζωή του νησιού. Η έμπνευση για τη δημιουργία θιάσου από ερασιτέχνες ηθοποιούς ανήκει στον Κώστα Χάνο, δραστήριο πρόεδρο επί σειρά ετών του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας, και τοποθετείται χρονικά στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Με την ενθουσιώδη στήριξη του ηθοποιού και σκηνοθέτη Μάνου Βενιέρη, συγκροτήθηκε τότε μια ομάδα νέων ανθρώπων, οι οποίοι δεν είχαν φυσικά καμιά σχέση με το αντικείμενο, που ρίχτηκαν όμως στη δουλειά προκειμένου να ανεβάσουν την πρώτη τους παράσταση. «Η παράσταση με το έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Καποδίστριας» ανέβηκε στην Αίγινα, στο Ναύπλιο – όπου μας κάλεσε ο Δήμος στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον Καποδίστρια - και στην Κόρινθο. Η επιτυχία ήταν μεγάλη και μας ενέπνευσε να συνεχίσουμε,» αφηγείται στο SM ο Στέλιος Ξυδέας, από τους πρωταγωνιστές μιας σειράς παραστάσεων επί μια δεκαπενταετία, ο οποίος στο εν λόγω έργο ενσάρκωσε τον Κολοκοτρώνη. Τόσο ο Στέλιος Ξυδέας, όσο και ο Κώστας Πάνου – βασικό επίσης μέλος του θιάσου - όπως και όλοι οι ερασιτέχνες ηθοποιοί της εποχής εκείνης, αναφέρονται με ιδιαίτερο σεβασμό στον εμπνευστή της δημιουργίας του θεάτρου Κώστα Χάνο –«χωρίς αυτόν δεν θα είχε γίνει τίποτε»- όπως και στον σκηνοθέτη Μάνο Βενιέρη, που έδωσε την ψυχή του για να πραγματοποιηθεί το όνειρο αξιοποιώντας με πολύωρες πρόβες το ταλέντο και το μεράκι τους. «Οι ερασιτέχνες ηθοποιοί της Αίγινας δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από τους επαγγελματίες», ανάφερε σε σχόλιό της η δημοσιογράφος Ροζίτα Σώκου με αφορμή την παράσταση «Τα παντρολογήματα» του Γκόγκολ που ανέβασε ο θίασος σε σκηνοθεσία Μάνου Βενιέρη. Το πείσμα όλων των συντελεστών, αλλά και η αγάπη τους για το θέατρο, τους αντάμειψε με μια μοναδική εμπειρία. Σε σκηνοθεσία του Αιγινήτη σκηνοθέτη Τάκη Βουτέρη ανέβασαν την παράσταση «Η αυλή των θαυμάτων» του Ιάκωβου Καμπανέλη στο προαύλιο του Ορφανοτροφείου (συγκαταλέγεται στα έργα του Ιωάννη Καποδίστρια), όπου, ως γνωστόν, στεγάστηκαν επί δεκαετίες οι Φυλακές. Οι Φυλακές έκλεισαν με προσπάθειες συντονισμένες από τη Μελίνα Μερκούρη και έκτοτε το κτίριο τελεί υπό την δικαιοδοσία του υπουργείου Πολιτισμού. Ωστόσο παραμένει κλειστό και αναξιοποίητο. Οι πύλες του ιστορικού αυτού κτιρίου άνοιξαν για μια φορά χάρη στην Τέχνη, με απόφαση της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, η οποία υλοποίησε σχετικό αίτημα του Δήμου Αίγινας, που χρηματοδότησε το εγχείρημα, του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας και της Ένωσης Γυναικών Ελλάδας. Η παράσταση είχε τεράστια επιτυχία, προσελκύοντας και λόγω της μοναδικότητας του χώρου, πλήθος κόσμου. Ακόμη θυμούνται με νοσταλγία οι ηθοποιοί το κλίμα που επικρατούσε κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της παράστασης, καθώς ο επαγγελματισμός του Τάκη Βουτέρη είχε ως αποτέλεσμα σχεδόν να βασανίζονται κάνοντας καθημερινά πρόβες υπό τον καυτό ήλιο, ντυμένοι …ευπρεπώς! Στην πρώτη θεατρική παρέα με τον Σταύρο Μπέση ή Γριά σύμφωνα με το παρατσούκλι του, τον Σπύρο Μπήτρο ή Μπουκουναρά, τον Κώστα Πάνου, πιο γνωστό ως Πιτσούνια και τον Στέλιο Ξυδέα ή Τσιμπούκα, που ανέβασαν τον Κολοκοτρώνη, προστέθηκε στη συνέχεια ένας μεγάλος αριθμός «εθελοντών» ηθοποιών κι έτσι ένα χρόνο αργότερα ο θίασος , αποτελούμενος από 32 άτομα, ανέβασε σε σκηνοθεσία Μάνου Βενιέρη το έργο «Ο Λεπρέντης» του Μ.Χουρμούζη, που παίχτηκε στην αυλή του Κυβερνείου στην Αίγινα, αλλά και στη Νίκαια και το Κερατσίνι. Επόμενος σταθμός για το ερασιτεχνικό θέατρο ήταν τέσσερα μονόπρακτα του Τσέχωφ –Αίτηση σε γάμο, Η Αρκούδα, Η Επέτειος, Οι βλαβερές συνέπειες του καπνού- επίσης σε σκηνοθεσία Μάνου Βενιέρη, ο οποίος σκηνοθέτησε στη συνέχεια και την παράσταση με τα μονόπρακτα του Σουρή. Η Ελένη Λινού, ο Γιώργος Ρετσίνας, ο Στέλιος Κοττάκης που έφτιαχνε και τα σκηνικά, όπως και η Μαρία Μπήτρου και η Λίνα Πετρίτου, αποτέλεσαν –μαζί με τους προαναφερθέντες- τον κορμό του θιάσου, όπου αναλόγως των αναγκών προστίθενταν και άλλοι, επαγγελματίες της Αίγινας όλοι, οι οποίοι διέθεταν τον ελεύθερο χρόνο τους στις υπηρεσίες του θεάτρου, βρίσκοντας συγχρόνως διέξοδο την χειμερινή περίοδο κυρίως, όταν η ζωή στο νησί …έσφυζε από υπερβολική ησυχία. Την επιθεώρηση «Βίβα Κολονέλλο», που ανέβηκε στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, διαδέχθηκε η παράσταση «Η Αυλή των θαυμάτων» και στη συνέχεια, σε συνεργασία πάντα με τον Μορφωτικό Σύλλογο, ο Δήμος Αίγινας πήρε το ερασιτεχνικό θέατρο υπό την αιγίδα του. Ο χώρος του Δημοτικού Θεάτρου ωστόσο (ενός από τα καποδιστριακά κτίρια της Αίγινας) ήταν κάθε άλλο παρά κατάλληλος να φιλοξενήσει τις παραστάσεις που είχε αγαπήσει ο κόσμος και στήριζε με την παρουσία του. «Το θέατρο είχε τότε καρέκλες καφενείου. Ο μόνος από τους δημοτικούς συμβούλους που κατάλαβε τη σημασία του θεάτρου για την Αίγινα ήταν ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού επί τρεις τετραετίες Σώζων Βελλιώτης. Έτσι έβαλε λεφτά από την τσέπη του και αγόρασε τα καθίσματα ενός κινηματογράφου της Ελευσίνας που έκλεινε. Είναι αυτά που υπάρχουν σήμερα και τον ευχαριστούμε δημόσια,» μας είπε συγκινημένος ο Στέλιος Ξυδέας. Το θέατρο, παρά τις ελλείψεις της αίθουσας οι οποίες στη συνέχεια καλύφθηκαν χάρη στις προσπάθειες θεατρανθρώπων όπως η Άννα Γεραλή και ο σύζυγός της Συράκος Δανάλης, απέκτησαν χειμερινή στέγη όπου ανέβηκαν «Τα παντρολογήματα» του Γκόγκολ, «Ο οίκος ευγηρίας» του Μανώλη Κορρέ και «Ο Φιάκας», όλα σε σκηνοθεσία Μάνου Βενιέρη. Τα τελευταία χρόνια οι παραστάσεις διαδέχονται η μια την άλλη, είτε με τη φροντίδα του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας, είτε από τον Μορφωτικό Σύλλογο Κυψέλης και τον καθηγητή Γιώργο Μπήτρο, καθώς σοβαροί επαγγελματίες από τον χώρο του θεάτρου που διαμένουν μόνιμα στην Αίγινα –όπως η Άννα Γεραλή, ο Βασίλης Βασιλάκης, ο αείμνηστος Στέλιος Παυλίδης, αλλά και η νεότερη Βάσω Φλώρου και η Αιγινήτισσα Αθηνά Τσουρή που έκανε την εμφάνισή της το καλοκαίρι με το δικό της έργο «Η νύχτα που πέρασε» και …έσπασε ταμεία – ανεβάζουν αξιόλογα έργα ψυχαγωγώντας το φιλοθεάμον κοινό. «Αν δεν υπήρχε τότε ο Κώστας Χάνος και Μάνος Βενιέρης, όπως και όλο το Δ.Σ. του Μορφωτικού, ίσως να μην είχε υπάρξει ποτέ ερασιτεχνικό θέατρο στην Αίγινα,» λένε με μια φωνή οι …παλαίμαχοι ηθοποιοί, εκ των οποίων –ας σημειωθεί- ο Στέλιος Ξυδέας, ιδιοκτήτης της ιστορικής ντίσκο Οινόη, παίζει ακόμη!