Θα επιστρέψει η τηλεργασία λόγω πανδημίας; Τα υπέρ και τα κατά

Του Μιχάλη Ψύλου στην Ναυτεμπορική

Οι Γερμανοί εργαζόμενοι θα πηγαίνουν στις δουλειές τους μόνο αν είναι εμβολιασμένοι ή έχουν αναρρώσει από κορονοϊό ή έχουν κάνει τεστ την ίδια μέρα, αποφάσισε η Bundestag. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα μεγαλώσουν οι ουρές έξω από τα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις, καθώς το προσωπικό ασφαλείας θα ελέγχει την εφαρμογή του κανόνα 3G και θα ξεκλειδώνει την κάρτα ψηφιακής πρόσβασης για εκείνους τους υπαλλήλους μόνο, που μπορούν να επιδείξουν τα αντίστοιχα πιστοποιητικά, γράφει η Handelsblatt. 

Η πανδημία δείχνει τα δόντια της στη Γερμανία και ο πρόεδρος του Ινστιτούτου «Ρόμπερτ Κοχ», Λόταρ Βίλερ, εκφράζει φόβους για 1200 νεκρούς την ημέρα από covid, τις επόμενες εβδομάδες. «Μήπως η επαναφορά της τηλεργασίας, είναι η λύση; », διερωτώνται επιδημιολόγοι, αλλά και πολιτικοί στην Ευρώπη.

Η Γιοχάνα Ράιλ εργάζεται από το σπίτι από τότε που ξέσπασε η πανδημία. Σχεδιάζει ανεμογεννήτριες για τη Siemens Energy στο γραφείο της, στο σπίτι τησ, για σχεδόν δύο χρόνια. Η Ρέιλ λέει ότι απολαμβάνει την μη καθημερινή μετακίνηση. "Έχεις περισσότερο χρόνο για τον εαυτό σου, για την οικογένεια, για το νοικοκυριό. Ενδιάμεσα μπορώ να βάλω πλυντήριο ρούχων ή να αδειάσω το πλυντήριο πιάτων», λέει. 

Το γραφείο στο…σπίτι;

Από την έκρηξη της πανδημίας, ο εργοδότης της Γιοχάνα Ρέιλ, η Siemens, βασίστηκε στην τηλεργασία σε όλο τον κόσμο. Οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται από το σπίτι δύο έως τρεις ημέρες την εβδομάδα. Η ιδέα του γραφείου στο… σπίτι ακούγεται απλή, αλλά μια πιο προσεκτική εξέταση δείχνει ότι είναι εξαιρετικά περίπλοκη. Ο Σύνδεσμος Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στη Βαυαρία θεωρεί την προστασία δεδομένων και τις ώρες εργασίας ως τα πιο ευαίσθητα ζητήματα όσον αφορά την εργασία από το σπίτι. «Η εταιρεία είναι υπεύθυνη για τη συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, για την προστασία των δεδομένων, τη νομοθεσία για τον χρόνο εργασίας και όλα αυτά δεν μπορεί να τα ελέγξει καθόλου», λέει ο Ινγκλοφ Μπράουερ, Πρόεδρος του Συνδέσμου Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στη Βαυαρία.

 Η νέα ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να επιτρέψει ένα πιο ευέλικτο ωράριο εργασίας, που να δίνει στις εταιρείες, αλλά και στους εργαζομένους περισσότερη ελευθερία, λέει ο Μπράουνερ.

Τετραήμερη τηλεργασία στο Βέλγιο

Η κυβέρνηση του Βελγίου ανακοίνωσε ήδη ότι από τις 22 Νοεμβρίου επιβάλλεται τετραήμερη τηλεργασία από το σπίτι, καθώς τα κρούσματα της πανδημίας αυξάνονται ραγδαία. Η εργασία από το γραφείο μόνο για μία ημέρα την εβδομάδα, θα διαρκέσει έως τις 12 Δεκεμβρίου. Μετά από αυτό, οι Βέλγοι θα μπορούν να εργάζονται από το γραφείο για δύο ημέρες την εβδομάδα. Η υποχρεωτική τηλεργασία συναντά πάντως έντονες αντιδράσεις μεταξύ των εργοδοτικών οργανώσεων, οι οποίες είχαν ασκήσει πίεση κατά της απόφασης.

Στη Γαλλία, γίνεται ήδη μεγάλη συζήτηση για να χρησιμοποιηθεί ξανά η υποχρεωτική τηλεργασία προκειμένου να αναχαιτιστεί το νέο κύμα του Covid-19. Ο πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου, Ζαν Φρανσουά Ντελφρεσί τόνισε ότι «είναι μια απόφαση που εμπίπτει στον διάλογο μεταξύ του κράτους και των εταιρειών, αλλά θα μπορούσαμε πιθανώς να βελτιστοποιήσουμε τη χρήση της τηλεργασίας σε αυτή τη φάση για να αντιμετωπίσουμε το πέμπτο κύμα».

Από την έναρξη της σχολικής χρονιάς τον Σεπτέμβριο, μόνο το 21% των απασχολούμενων, εργάζονταν εξ αποστάσεως τουλάχιστον μία ημέρα την εβδομάδα. Ο υπουργός Υγείας, Ολιβιέ Βεράν ερωτηθείς για το ενδεχόμενο μαζικής επιστροφής στην τηλεργασία τόνισε: «Δεν είμαστε ακόμη εκεί σήμερα, αλλά είναι μέρος των μέτρων που θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε».

Διχάζει τον κόσμο της εργασίας

Στη Γερμανία, περίπου το 20% των εργαζομένων αυτή τη στιγμή εργάζονται από το σπίτι. Σύμφωνα με τον εν ενεργεία ομοσπονδιακό υπουργό Εργασίας Ουμπέρτους Χέιλ, η επανεισαγωγή της εργασίας από το σπίτι θα αυξηθεί σύντομα σημαντικά. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Ολιβερ Φαλκ από το Ινστιτούτο Ifo, οι δυνατότητες για τηλεργασία στη Γερμανία είναι υπερδιπλάσιες.

 Τα πλεονεκτήματα για αυτόν είναι προφανή: η εργασία από το σπίτι καθιστά την οικονομία πιο ανθεκτική, καθώς-παρά την κοινωνική απόσταση, η οικονομική δραστηριότητα θα μπορούσε να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα σε πολλούς τομείς. Ως εκ τούτου, η εργασία από το σπίτι θα πρέπει να προωθηθεί, για παράδειγμα με φορολογικά κίνητρα, επιδοτήσεις για ηλεκτρονικούς υπολογιστές και κυρίως, με επέκταση της ευρυζωνικότητας.«Η σύνδεση στο Διαδίκτυο απλά δεν φτάνει σε πολλές περιπτώσεις για να γίνει η δουλειά», λέει οΜαξιμίλιαν Μέρτενς, πρόεδρος της Ενωσης Νέων Επιχειρηματιών (Wirtschaftsjunioren) στη Βαυαρία. 

«Η βιντεοδιάσκεψη δεν λειτούργησε. Οι υπάλληλοι ανέφεραν ότι μερικές φορές χρειάζονταν δέκα λεπτά για να ανοίξουν προγράμματα στο cloud», τονίζει ο Μέρτενς, τονίζοντας την ανάγκη να επεκταθεί η ευρυζωνικότητα. Διαφορετικά, οι εταιρείες σε αγροτικές περιοχές θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν πολλά προβλήματα. Το ποσοστό των εταιρειών που επιτρέπουν την τηλεργασία είναι σημαντικά χαμηλότερο στις αγροτικές περιοχές από ό,τι στις πόλεις. Αυτό δείχνει μια μελέτη του Ινστιτούτου Έρευνας για την Απασχόληση,στη Νυρεμβέργη. 

Ανησυχούν τα συνδικάτα

Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Γερμανικής Οικονομίας, Μίκαελ Χούτερ ζητά επίσης μεγαλύτερη ευελιξία στην οργάνωση των ωρών εργασίας. «Οι επιχειρήσεις είναι τόπος συνάντησης. Αν διαιωνίζουμε ό,τι ήταν σωστό στην πανδημία, τότε θα κάνουμε μόνιμη μια κατάσταση κρίσης και αυτό δεν μπορεί να πάει καλά», λέει ο Χούτερ. Βλέπει μάλιστα τον κίνδυνο διάσπασης του εργατικού δυναμικού όταν εργάζεται από το σπίτι, όχι μόνο μεταξύ παραγωγής και διοίκησης, αλλά και μεταξύ διευθυντών και εργαζομένων - με αρνητικές συνέπειες για τους εταιρικούς στόχους.

Τα συνδικάτα έχουν ανάλογες ανησυχίες. Όπως λέει ο Κάρλ Μουσιόλ, συνδικαλιστής της  IG Metall, «άν υπάρχουν δύο ομάδες εργαζομένων – μία που έχει τη δυνατότητα να εργάζεται από το σπίτι και μια δεύτερη ομάδα που δεν μπορεί – θα υπάρξει μεγάλη διάσπαση και πρέπει να το αποτρέψουμε»