Οι μάχες των βαρκάρηδων του Πειραιά για τους επιβάτες των πλοίων

Του Στέφανου Μίλεση Oι βαρκάρηδες του Πειραιά ανταγωνίζονταν ποιος θα πλευρίσει πρώτος το καράβι που θα έμπαινε στο λιμάνι. Χρησιμοποιούσαν σίδερο ανάκρουσης στην πλώρη της λέμβου για να μην καταστρέφεται η βάρκα όταν προσκρούει στο καράβι. Όταν τα πλοία έμπαιναν στον Πειραιά έμεναν ακίνητα και εκατοντάδες βάρκες κολλούσαν στα πλευρά τους για να κατεβάσουν από το κατάστρωμα τους επιβάτες και οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί κανείς από πράγματα. Σε λίγα μόνο σημεία μπορούσε να πιάσει προβλήτα το πλοίο. Έτσι όλοι πλήρωναν τα λεγόμενα «βαρκαδιάτικα» για να βγουν οι ίδιοι ή να μεταφέρουν πράγματα. Ο λιμενάρχης είχε απαγορεύσει στις βάρκες να βγαίνουν από το λιμάνι για να πιάσουν πρώτοι το εισερχόμενο πλοίο. Όμως, είχε γίνει σχεδόν κανόνας να καταπατούν όλοι τη διαταγή και στο όνομα της βιοπάλης διεξήγαγαν έναν σκληρό αγώνα, ο οποίος σχεδόν πάντοτε κατέληγε σε συμπλοκές για τη διεκδίκηση ενός επιβάτη, τον οποίο τραβούσαν για να τον βάλουν στη βάρκα τους. Υπήρχαν ακόμη και περιπτώσεις, που ενώ ο ταλαίπωρος επιβάτης έμπαινε σε μια βάρκα, κάποιος άλλος βαρκάρης του άρπαζε τα πράγματα και τα έβγαζε έξω με άλλη βάρκα, επιβαρύνοντάς τον με διπλά «βαρκαδιάτικα». Κάθε φορά που ένα ατμόπλοιο κατέφθανε στο λιμάνι, ορμούσαν οι λεμβούχοι σαν να ήταν πειρατές, προσπαθώντας να διεκδικήσουν την πρωτιά. Γι αυτό και σκέφτονταν διάφορα τεχνάσματα για να κερδίσουν ο ένας τον άλλον. Το σύνηθες ήταν η κατασκευή τεράστιων κουπιών για να αυξήσουν την ταχύτητα της βάρκας. Όμως, καθώς στους περισσότερους τα χρόνια είχαν περάσει, δεν είχαν την αντοχή να «τρέξουν» τη βάρκα. Έτσι συνήθιζαν να βγαίνουν έξω από το λιμάνι προτού να μπουν τα πλοία. Όσο τα καράβια ήταν ακόμη σε κίνηση, τα «γάντζωναν» στην κυριολεξία με σχοινιά, τα οποία έφεραν γάντζους στην άκρη. Στο τέλος τα πλοία έμπαιναν στο λιμάνι σέρνοντας αργά πίσω τους δεκάδες βάρκες. Όσο περνούσε ο καιρός, τόσο πιο έξω έβγαιναν οι βάρκες. Κάποτε είχαν φτάσει μέχρι τις Φλέβες για να είναι πρώτες. Όταν τα δρομολόγια είχαν καθυστέρηση, έβλεπε κάποιος από τη Βασσάνειο Σχολή Ναυτικών Δοκίμων ή από την Πειραϊκή, δεκάδες βάρκες να είναι ακίνητες για ώρα έξω από το λιμάνι. Η απραξία τους έφερνε λόγια, που οδηγούσαν σε αψιμαχίες. Ήταν οι γνωστές ναυμαχίες των βαρκάρηδων. Μέχρι και την πρώτη δεκαετία του 1900, ο λιμενάρχης με ένα μόνο μικρό ατμόπλοιο και μερικούς ναύτες προσπαθούσε να σταματήσει το «κακό» που όταν ξεκινούσε η φασαρία, τα λόγια σταματούσαν και έβγαιναν από το ζωνάρι οι «ισόβειες», τα μαχαίρια των βαρκάρηδων. Κερδισμένοι ή χαμένοι όμως κανείς δεν ήθελε να βρεθεί στο «μπαλαούρο» της «Σφακτηρίας», γιατί οι μέρες κράτησης θα ήταν πολλές όπως και τα μεροκάματα. Στη θέα της ατμακάτου λοιπόν οι λεμβούχοι σκορπούσαν προς όλους τους κόλπους της Πειραϊκής. Πηγή: Πειραιόραμα