Η Γ' Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας: Ο Καποδίστριας και το πρώτο Σύνταγμα της επαναστατημένης Ελλάδας
Αναδημοσιεύουμε από την έντυπη έκδοση του Saronic Magazine Απριλίου 2021, που είναι αφιερωμένο στην επέτειο των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821, το αφιέρωμα στην Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας.
Η Εθνοσυνέλευση που εξέλεξε τον Καποδίστρια ως Κυβερνήτη και καθόρισε το πρώτο Σύνταγμα της επαναστατημένης Ελλάδας έλαβε χώρα στην ιστορική Τροιζήνα.
Του Μπάμπη Κανατσίδη
Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας ήταν η συνέχεια της Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου, που ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1826, ως τρίτη, αλλά δεν ολοκληρώθηκε και διακόπηκε, λόγω της πτώσης του Μεσολογγίου. Ξεκίνησε ξανά με διάσπαση, ως συνήθως, στην Αίγινα και στην Ερμιόνη, με τους ίδιους εκπροσώπους των διαφόρων επαρχιών. Αυτή της Ερμιόνης προχώρησε και έλαβε διάφορες αποφάσεις, αλλά και αυτή δεν ολοκληρώθηκε, λόγω της μη παρουσίας όλων των αντιπροσώπων. Με την παρέμβαση των πιο ψύχραιμων μεταφέρθηκε στην Τροιζήνα, όπου με την παρουσία όλων των αντιπροσώπων του Έθνους ολοκληρώθηκε, αφού έλαβε τις κυριότερες αποφάσεις και έβγαλε τα σημαντικότερα ψηφίσματα.
Στη Συνέλευση αυτή ψηφίστηκε το «Πολιτικό Σύνταγμα της Ελλάδος» (ήταν η πρώτη φορά που αναφερόταν ο όρος «Σύνταγμα»), το οποίο, σε συνάρτηση με τα 150 άρθρα και τα 24 ψηφίσματα τα οποία εκδόθηκαν, αποτέλεσε το Δημοκρατικότερο Σύνταγμα, θα μπορούσε να ειπωθεί, σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ενώ για πρώτη φορά θεσμοθετήθηκε και ο όρος «Βουλή». Η Γ’ Εθνοσυνέλευση πραγματοποιήθηκε σε ένα αγρόκτημα με λεμονιές και εσπεριδοειδή στο
ιστορικό χωριό της Τροιζήνας.
Μια φωτογραφική περιγραφή της Εθνοσυνέλευσης στον λεμονοπερίβολο μας μεταφέρει ο αείμνηστος Ποριώτης ερευνητής Γιώργος Αθανασίου:
«Ξύλα τα οποία μετέφεραν στρατιώτες τοποθετήθηκαν έτσι ώστε να δημιουργούν φράκτη γύρω από κεντρική λεμονιά και ο οποίος φράκτης αποτελούσε την έδρα των ομιλητών. Ο πρόεδρος καθότανε σε θρανίο το οποίο είχε κατασκευασθεί πρόχειρα και εστήριζε την ράχη του στον κορμό της λεμονιάς, γύρω από την οποία καθόντουσαν όλα τα μέλη της συνέλευσης. Ένας πάγκος, πρόχειρα και αυτός κατασκευασμένος, αποτελούσε το τραπέζι του προέδρου πάνω στο οποίο βρισκότανε το κουδούνι και το οποίο, αν και συνεχώς εχρησιμοποιείτο, σχεδόν ουδέποτε έφερνε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Δεξιά του προέδρου καθότανε κατά γης ο πρώτος γραμματέας της συνέλευσης, ο Ν. Σπηλιάδης, ο οποίος κρατούσε σημειώσεις από τα πρακτικά των συνεδριάσεων, αν και τα περισσότερα εγγράφοντο από μνήμης. Αριστερά
καθότανε άλλος γραμματέας, ο οποίος διάβαζε τα πρακτικά, τις αναφορές και τα λοιπά έγγραφα.
Λίγο μακρύτερα, σε μια λεμονιά με διχαλωτό κορμό, καθότανε ο Κολοκοτρώνης, ο οποίος παρακολουθούσε την συνεχή λογομαχία των αντιτιθεμένων. Γύρω από τον πρόεδρο και στις τέσσερες πλευρές μέσα σε δάσος από λεμονιές, το οποίο έμοιαζε με ιερό άλσος, καθόντουσαν οι πληρεξούσιοι φορώντας διάφορες ενδυμασίες, όπως φουστανέλες, ράσα, φράγκικα, κάνδυες ασιατικούς, βράκες και αρνακίδες. Και άλλοι μεν από αυτούς, μετρώντας τις χάντρες από τα κομπολόγια, σκεπτόντουσαν πιθανόν τις μέχρι τώρα αλλά και τις μελλούμενες συμφωνίες, άλλοι συζητώντας έντονα ανακατευόντουσαν και σε στρατιωτικά και σε νομοθετικά θέματα και άλλοι με πλήρη αδιαφορία περίμεναν το τέλος των συζητήσεων, σαν κανείς να μην
διαισθανόταν ότι ο κίνδυνος της καταστροφής ευρήσκετο μπροστά τους».
Πλέον, έχουν ξεκινήσει οι προσπάθειες να καθαριστεί και να αναβαθμιστεί αυτός ο χώρος, όπου, όπως μαθαίνουμε, θα τοποθετηθεί και προτομή του Ιωάννη Καποδίστρια, ώστε να τιμηθεί όπως αρμόζει το σημαντικό αυτό γεγονός της νεότερης Ελληνικής Ιστορίας.
