Σφεντούρι: Τόση οµορφιά σε… πληγώνει!

Μια βόλτα στο ιστορικό κεφαλοχώρι της ορεινής Αίγινας και αγαπηµένο τόπο των περιπατητών, µε τη µαγευτική θέα, τις πολυτελείς νεόδµητες κατοικίες και τις στάνες των κτηνοτρόφων. Της Νέλλης Πετροπούλου Ανηφορίζοντας στο Σφεντούρι, 3 χλµ. ανατολικά της Πέρδικας, και κοιτάζοντας τη θέα από υψόµετρο 220 µ., τα χρώµατα της θάλασσας και του ουρανού, τους σχηµατισµούς της γης, το πρώτο που µου έρχεται στο µυαλό είναι η φράση του Άγγλου γλύπτη David Kennedy «Μερικές φορές, τόση οµορφιά σε πληγώνει». ταν εκείνες οι φορές που ο David Kennedy γυρνούσε την πλάτη του στη θέα από τα παράθυρα του σπιτιού του στο Σφεντούρι, όπου έµενε µόνιµα από το 1972 έως τον θάνατό του, τον Φεβρουάριο του 2014. Έζησε εδώ λιτά και δηµιουργικά, λάτρεψε τον τόπο και τους ανθρώπους του, και για 35 χρόνια δεν µετακινήθηκε από το χωριό. Στο Σφεντούρι έµεινε το µεγαλύτερο γλυπτό του, το σπίτι του, που το έχτισε µόνος του, όπως και το τεράστιο εργαστήρι του, που απέξω έγραφε «Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη µακρά». Το Σφεντούρι υπήρξε κεφαλοχώρι της ορεινής Αίγινας µέχρι τη δεκαετία του 1950, τότε που οι νέοι άρχισαν να φεύγουν και οι περισσότεροι κάτοικοι κατέβηκαν στην Πέρδικα, εξ ου και η περιοχή της Σφεντουριώτικα. Υπήρχαν πολλά αλώνια, εκτρέφονταν βοοειδή και ιπποειδή, και λειτουργούσε σχολείο, που σήµερα είναι µισογκρεµισµένο και φιλοξενεί οικόσιτα. Μία από τις καλλιέργειες των κατοίκων τότε ήταν η φάβα, µε την ονοµασία «λαθούρι», που λέγεται ότι ήταν καλύτερη και από αυτήν της Σαντορίνης. Σήµερα, µε περίπου 70 µόνιµους κατοίκους και πολλούς παραθεριστές, µετά την ανοικοδόµηση της περιοχής και τη σύνδεσή της µε το δηµοτικό δίκτυο ύδρευσης το 2007, οικιστικά θα έλεγε κανείς ότι είναι το χωριό των αντιθέσεων, αφού πολυτελείς νεόδµητες κατοικίες συνυπάρχουν µε στάνες κτηνοτρόφων. Το Σφεντούρι αποτελεί αγαπηµένο τόπο των περιπατητών, οι οποίοι, εκτός από τη µαγευτική θέα, θα συναντήσουν στις διαδροµές τους πολλά ξωκλήσια, κάποια από τα παλιά αλώνια και τις σουβάλες – φυσικές δεξαµενές βρόχινου νερού. Εκτός από το σύντοµο µονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή µε το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων, υπάρχουν εδώ δύο από τα Μονοπάτια Πολιτισµού της Αίγινας. Το Νο 1, «Ο γύρος του Όρους», και το Νο 2, «Σφεντούρι – Ελαιώνας», περνούν από το Σφεντούρι µε κατεύθυνση τους Βλάχηδες. Ενδιαφέρον σηµείο σε αυτή τη διαδροµή αποτελεί η µεγάλη σουβάλα, κοντά στο κοιµητήριο του χωριού, που διατηρεί νερό όλο τον χρόνο. Καθηµερινή γραφική εικόνα του χωριού είναι το πέρασµα και η βοσκή των αιγοπροβάτων των πέντε κτηνοτρόφων του Σφεντουρίου. νας από τους δύο µε τον µεγαλύτερο αριθµό ζώων είναι ο Γιάννης Χερουβείµ, που ήρθε το 200 για µόνιµα στο Σφεντούρι, τόπο καταγωγής της µητέρας του, και ασχολείται µε την κτηνοτροφία από το 2012. Ο 27χρονος κτηνοτρόφος, δραστήριο µέλος του Αγροτικού Συλλόγου Αίγινας, συνεχίζει µε αγάπη αυτό που έκαναν οι παππούδες του, αλλά και µε ανησυχία για το µέλλον του επαγγέλµατος. Τον συναντήσαµε µε τη γαϊδουρίτσα του, την Ξανθούλα, να πηγαίνει στον µύλο για να ποτίσει το κοπάδι του, έχοντας πάντα τον ενθουσιασµό να µας πει µια ιστορία από τα παλιά και τις συνήθειες των προγόνων του. Συνεχίζοντας τον κεντρικό δρόµο, συναντήσαµε την κ. Φωτεινή Γιωτάκη, που ζει µόνιµα στο Σφεντούρι, στα πατρώα εδάφη του συζύγου της, ιατρού Γ. Μπόγρη, από το 199. Τη ρωτήσαµε τι είναι το Σφεντούρι για εκείνη και µας απάντησε «Τύχη. Είναι τύχη να βλέπουµε τον δρόµο του φεγγαριού στη θάλασσα να µας ενώνει µε τον Πόρο και τα Μέθανα, να βλέπουµε τον φάρο της Ζούρβας στην Ύδρα να µας ανοιγοκλείνει το µάτι, να µυρίζουµε τη βροχή να έρχεται από τα Πίδαυρα (Επίδαυρο) και τα γεράκια και τους γλάρους να πετούν δίπλα µας, να βλέπεις τις πεζούλες µε τις ελιές να ανταµώνουν µε τη θάλασσα, να έχεις συντοπίτες που απέχουν πολύ από τον αστικό τρόπο ζωής…». Τρεις διαφορετικοί άνθρωποι, τρεις διαφορετικές γενιές, ο Ντέιβιντ, η Φωτεινή και ο Γιάννης, έζησαν και ζουν αρµονικά στο Σφεντούρι, που ο καθένας το αγάπησε και το αγαπά για τους δικούς του λόγους. Η ονοµασία Σφεντούρι προέρχεται από το «σφεντονίζω», που σηµαίνει πετάω μακριά, όπως µας είπε η Φωτεινή. Ίσως αυτό το πέταγµα να είναι τελικά και η οµορφιά του Σφεντουρίου, µακρινό και απαραίτητα κοντινό στην ανθρώπινη φύση µας. Και ίσως κάποιες φορές να πληγώνει...