Αίγινα: Επιστολή Σ.Σακιώτη για την επιστροφή των γλυπτών της Αφαίας.
Ο πρώην Δήμαρχος κ. Σάκης Σακιώτης με επιστολή του επισημαίνει την αναγκαιότητα επιστροφής των γλυπτών του Nαού της Αφαίας από την Γλυπτοθήκη του Μονάχου, στην Αίγινα. Επανέρχεται σε ένα θέμα το οποίο και στο παρελθόν έχει απασχολήσει πολλούς Αιγινήτες οι οποίοι έχουν υπογράψει και σχετικό ψήφισμα που έχει επιδοθεί στη γλυπτοθήκη του Μονάχου. Ο κ. Σ. Σακιώτης στην επιστολή του περιγράφει όλο το ιστορικό πλαίσιο της αρπαγής και της φυγάδευσης των γλυπτών από την Αφαία και τονίζει την αναγκαιότητα της διεκδίκησης της επιστροφής τους.
Η επιστολή έχει ως εξής:
Η Αίγινα Πρώτη Πρωτεύουσα του Ελληνικού Κράτους, με ιστορία χιλιάδων χρόνων, με μια μεγάλη οικονομική ακμή κατά την Αρχαιότητα, πρωταγωνίστησε με την θαλασσινή και εμπορική της δύναμη σε ολόκληρη την Μεσόγειο.
Στην Αίγινα γύρω στο 700π.Χ. κόπηκε και το πρώτο ασημένιο νόμισμα – η χελώνη.
Βέβαια στο διάστημα της συνεχούς και εδραίας άσκησης της εξουσίας στην Αίγινα, (1828-1829) με κυβερνήτη τον Ι. Καποδίστρια, έγινε η κοπή και κατόπιν η θέση σε κυκλοφορία, των εθνικών νομισμάτων του φοίνικα και του λεπτού (Γενική Εφημερίς της Ελλάδος εκδοθείσα εν Αιγίνη στις 26/09/1829).
Γενικότερα, τα λείψανα των νεολιθικών οικισμών και τα λαμπρά ερείπια του περίβλεπτου Ναού της Αφαίας και του Ναού του Απόλλωνα, μαρτυρούν την πλούσια ιστορία της Αίγινας, πλέον των πενήντα χιλιάδων χρόνων.
Σημειώνουμε ότι το υπέροχο ΦΩΣ της Αίγινας, έχει εμπνεύσει εικαστικούς μεγάλου διαμετρήματος, ανθρώπους γενικά της τέχνης, του Πολιτισμού, της Διανόησης και γι’ αυτό ίσως είναι ενισχυμένη η Τοπική μας αυτοπεποίθηση και οι πολίτες – σε μεγάλο βαθμό- ενδιαφέρονται για την αναδίφηση της Πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Ο Ναός της Αφαίας, είναι δωρικού ρυθμού, περίπτερος, εξάστυλος, κτίστηκε τον 7ο αιώνα π.Χ. για πρώτη φορά και στην αρχή του 6ου αιώνα π.Χ. ο Ναός αντικατέστησε τον παλαιότερο.
Αποτελεί ίσως το λαμπρότερο δείγμα της Αρχαϊκής τέχνης και μια από τις σπουδαιότερες Αρχαιολογικές θέσεις στην Ευρώπη.
Τα γλυπτά των Αετωμάτων ‘αποθανάτισαν’ τους ηρωικούς προγόνους μας, περνώντας και ένα μήνυμα της προγονικής δόξας και ιδιαίτερα του πλούτου και της ευημερίας τους.
Απεικονίζονται κυρίως οι εκστρατείες των Ελλήνων στην Τροία, με την θεά Αθηνά, σε περίοπτη θέση.
Ο Ναός της Αφαίας θεωρήθηκε προπομπός του Παρθενώνα και υπάρχει μια σειρά ονομάτων καλλιτεχνών που έβαλαν την σφραγίδα της τέχνης τους στον Ναό της Αφαίας και στον Παρθενώνα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι τρείς σπουδαιότεροι Ναοί της Αρχαιότητας στην περιοχή μας, δηλαδή της Αφαίας, του Παρθενώνα και του Ποσειδώνα, σχηματίζουν ένα ισοσκελές τρίγωνο, που ίσως συνδέεται με την αρχαία ‘δεδηλωμένη’ περί του αριθμού (3) ως ιερού αριθμού.
Ωστόσο, τα γλυπτά των Αετωμάτων του Ναού της Αφαίας ‘κοσμούν’ την ειδική αίθουσα της Γλυπτοθήκης του Μονάχου.
Ας δούμε όμως, ένα μικρό ιστορικό της αρπαγής των Αετωμάτων.
Η ιστορία ξεκινάει το 1811, όταν αρχιτέκτονας της Γερμανίας, με την συνοδεία βαρόνου φίλου του, επισκέφθηκε την Αίγινα και άρχισε η λεηλασία του Ναού.
Τα Αετώματα του Πολιτιστικού θησαυρού μας, δεν τα παρέδωσαν Έλληνες σε Γερμανούς , Άγγλους και λοιπούς, μετά την αποκάλυψή τους το 1811.
Με αδιαφανείς διαδικασίες και δωροδοκία των ντόπιων προεστών, μεταφέρθηκαν 17 αγάλματα και πολλά άλλα κομμάτια από τα Αετώματα στον Πειραιά.
Από τον Πειραιά, με την βοήθεια αρχαιοκαπήλων και συνεργατών του λόρδου Έλγιν, έγινε μεταφορά, στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα, χωρίς προβλήματα από την Οθωμανική Διοίκηση.
Τελικά – το 1814- κατέληξαν στην Γερμανία (τότε Βαυαρία) και σήμερα με την επονομασία ‘ΑΙΓΙΝΗΤΕΣ’ εκτίθενται στην Γλυπτοθήκη του Μονάχου.
