Η υγιεινή διατροφή ωφελεί και τον πλανήτη, διαπιστώνει μεγάλη μελέτη
Τα πιο υγιεινά και θρεπτικά τρόφιμα τείνουν να είναι πιο βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον από εκείνα που έχουν χαμηλή διατροφική αξία, διαπιστώνει ανάλυση περισσότερων από 57.000 τροφίμων που πωλούνται σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences», είναι από τις πρώτες που εκτιμούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των προϊόντων που αποτελούνται από πολλαπλά συστατικά και όχι μόνο από μεμονωμένα τρόφιμα. Οι πληροφορίες αυτές θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους καταναλωτές να επιλέγουν προϊόντα με υψηλή διατροφική αξία και μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Μάικλ Κλαρκ, περιβαλλοντικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στη Βρετανία.
«Ό,τι είναι καλό για το ένα είναι γενικά καλό και για το άλλο», εξήγησε ο Κλαρκ. «Δεν υπάρχει περίπτωση να κάνετε μια επιλογή που να είναι καλή για το περιβάλλον και να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία σας», σημείωσε.
Η παραγωγή τροφίμων συμβάλλει σημαντικά στην κλιματική αλλαγή. Μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι ακόμη και αν οι εκπομπές από την καύση ορυκτών καυσίμων σταματήσουν σήμερα, οι τρέχουσες τάσεις στα συστήματα διατροφής θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Ορισμένα τρόφιμα – όπως το κόκκινο κρέας – παράγουν πολύ περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από άλλα. Πέρυσι, μια έρευνα της βρετανικής κυβέρνησης διαπίστωσε ότι περισσότεροι από τους μισούς πολίτες της χώρας θέλουν να κάνουν πιο βιώσιμες επιλογές όσον αφορά τα τρόφιμα που καταναλώνουν. Αλλά επειδή πολλά περιέχουν πολλαπλά συστατικά, είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο ενός προϊόντος σε σχέση με ένα άλλο, είπε ο Κλαρκ.
Για να δημιουργήσουν ένα εύκολο σύστημα αξιολόγησης, ο Κλαρκ και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν έναν αλγόριθμο για να υπολογίσουν την ποσότητα κάθε συστατικού που βρίσκεται σε χιλιάδες προϊόντα τα οποία πωλούνται στα βρετανικά σούπερ μάρκετ. Στη συνέχεια, οι ερευνητές έδωσαν στα τρόφιμα μια βαθμολογία περιβαλλοντικών επιπτώσεων συνδυάζοντας τις επιπτώσεις των συστατικών σε 100 γραμμάρια κάθε προϊόντος. Παράλληλα, έλαβαν υπόψη διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της χρήσης γης.
Η ομάδα διαπίστωσε ότι τα προϊόντα που περιέχουν αρνίσιο και βοδινό κρέας, είχαν τις πιο σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, σημειώνοντας έως και τρεις φορές υψηλότερη βαθμολογία από τα προϊόντα που περιείχαν πουλερικά. Τα τρόφιμα με τις χαμηλότερες επιπτώσεις ήταν τα προϊόντα ψωμιού, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά και τα αναψυκτικά με ζάχαρη.
Συγκρίνοντας τη βαθμολογία των περιβαλλοντικών επιπτώσεων με τις διατροφικές πληροφορίες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πιο υγιεινά τρόφιμα τείνουν να έχουν μικρού επιπέδου περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Υπήρχαν όμως και ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις όπως οι ξηροί καρποί και τα θαλασσινά, τα οποία είχαν μεν καλή διατροφική βαθμολογία αλλά σχετικά υψηλού επιπέδου περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Αν τα συστήματα βαθμολόγησης τροφίμων γίνουν πιο φιλικά προς το χρήστη και ευρέως προσβάσιμα, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να κάνουν συνειδητές επιλογές σχετικά με το τι τρώνε, δήλωσε ο Ολιβιέ Ζογιέ, ειδικός σε θέματα ποσοτικής ανάλυσης και περιβαλλοντικής υγείας στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας, Kongens Lyngby.
«Υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των τροφίμων και μπορούμε να αρχίσουμε να κάνουμε επιλογές που βελτιώνουν την υγεία μας και το περιβάλλον με ουσιαστικό τρόπο», πρόσθεσε ο ειδικός.
ΠΗΓΗ: Nature