ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Οι ακατονόμαστοι του Αγίου Μάμα

Η ιστορία μιας σπετσιώτικης παρέας, που για περισσότερα από 35 χρόνια φιλοσοφεί και... προφητεύει, σε ένα ολιγόωρο μεσημεριανό γλέντι.

 

Γράφει ο Γιώργος Καλφαγιάννης

 

Περισσότερα από 35 χρόνια καθημερινές συναντήσεις, συνήθως την ίδια ώρα, στις 12 το μεσημέρι, ένα ολιγόωρο γλέντι μιας σπετσιώτικης παρέας που αλλάζει μόνο πρόσωπα με το πέρασμα του χρόνου.
Ο Σπετσιώτης Γιώργος Καλφαγιάννης, ως φίλος της παρέας, γράφει για την ιστορία της και τα χαρακτηριστικά των μελών της: Θυμάμαι, Είδα, Άκουσα.

Καλεσμένη της παρέας, η κυρία Μαρία Αγγελοπούλου μάς μεταφέρει την ατμόσφαιρα που έζησε, όπως εκείνη την αφουγκράστηκε, με τον δικό της τρόπο γραφής: «Οι Γλεντοκόποι της “Σκάλας” των 9/8».

 

Τα μέλη της παρέας είχαν ως αφετηρία τις τρεις παλιές ταβέρνες των Σπετσών: α) η «Βάγια» (Ζαφείρη), β) του «Αλή» (Παναγιώτη Φριτζάλα) και του «Φριτζάλα» (Ιωάννη Παρασκευά). Μερικά από τα πρωτοπόρα μέλη της ήταν γλεντζέδες –γερά ποτήρια–, με δική τους φιλοσοφία για τη ζωή και τα τεκταινόμενα. Κριτές και επικριτές, αν η ανάγκη το έφερνε. Σοφοί και προφήτες, θυμόσοφοι, που πολλές φορές σε εξέπλητταν με την απλότητα που χειρίζονταν τα πράγματα.
Ακολουθούσαν πιστά το απόφθεγμα που υπάρχει στον τοίχο του χώρου: «Αν ζούμε με το “μη” και με το “δεν”, η ζωή μας θα είναι ένα μηδέν».
Στην παρέα παρέμενε όποιος τηρούσε τους κανόνες, τους οποίους μάθαινε με την πάροδο του χρόνου. Αν δεν τους μάθαινε, κακό του κεφαλιού του. Ο σεβασμός, η φιλοκαλία και η φιλοξενία ήταν δόγμα τους.
Το νησί τους το ίνδαλμά τους, οικολόγοι χωρίς να το ξέρουν, μιας και είχαν γίνει ένα με τη φύση. Άνθρωποι όλων των τάξεων και διαφορετικής κουλτούρας ενίοτε. Το κρασί τα απάλυνε όλα, ο μεζές μετρημένος, αλλά
και κατάλληλος για την περίσταση.
Στις τάξεις της υπήρχαν κυνηγοί, κουρείς, γκαρσόνια, ψαράδες, έμποροι, πρόσφυγες.
Γηγενείς, έποικοι και αλλοδαποί. Όπως ο Ολλανδός πτέραρχος Villifon Veenendaal, που ζήτησε από τους οικείους του να τον ενταφιάσουν στις Σπέτσες, το νησί όπου έζησε, αγάπησε και εξύμνησε στο βιβλίο του
«Everyday is Sunday on Spetses».
Μέσα σε όλα ξεχωριστή θέση είχαν και ο χορός και οι χορευτές. Οι κινήσεις τους, φιγούρες αέναες και επιτηδευμένες. Όταν κάποιος χορευτής έλειπε, εύκολα κάποιος από την παρέα τον αντικαθιστούσε, καλύτερα ή χειρότερα χορεύοντας.
Το τελετουργικό είχε σημασία. Στις συζητήσεις τους θυμόνταν τους παλιούς που είχαν «φύγει» ή ταξίδευαν μακριά. Ανέκδοτες παλιές και νέες ιστορίες ή νίλες που αφορούσαν την παρέα.
Σημειώσεις:
• Μετά τις ταβέρνες οι συναθροίσεις τελούνταν κατ’ οίκον. Πρώτη θέση η κληματαριά στην αυλή του Νότη (Παναγιώτη Μαντά). Τον χειμώνα μέσα στην κουζίνα, που είχε όλα τα κομφόρ, δηλαδή τζάκι, ντιβάνι, καρέκλες, ψυγείο, ντουλάπια, μεζέδες και κρασί.
• Δεύτερη θέση για κάποια περίοδο, συνήθως θερινή, οι Άγιοι Ανάργυροι, όπου γίνονταν μεγάλα γλέντια και πρωτοστατούσε ο Παντελής Ιατρίδης με το πάντσο του. Ακάματος, τα έδινε όλα για την παρέα. Συμπρωταγωνιστής του ο Τζιμάνης (Μαθιός Παναγιώτης).
• Τρίτη θέση το παχνί, παλιός στάβλος διαμορφωμένος σε κρασοπουλειό – σήμερα με το ίδιο όνομα, ψησταριά του Κώστα Θυμαρά του Θωμά, μέλους της παρέας.
• Τέταρτη θέση η αυλή με τους φοίνικες του Κούλη (Κυριάκου Ζαραφωνίτη), στο πατρικό του οποίου λέγεται ότι για πολλά καλοκαίρια περνούσε τις διακοπές του ο Οδυσσέας Ελύτης.

 

Οι Γλεντοκόποι της «Σκάλας» των 9/8

Από του Ήλιου τ’ Ανάλημμα
στον Μεσημβρινό της ΓΗΣ το ουράνιο Οχτώ
ώρα Ωρισμένη εκεί
κι ακόμα Ένα
την ώρα την Πρεσβύτερη,
τη Δωδεκάτη του Μεσημεριού, εδώ
τα Εννέα Όγδοα στο καθημερνό αντάμωμα
της Βακχικής τούτης παρέας!
Νότες της Οκτάβας τα σκαλιά
που σ’ ανεβάζουν στ’ Άφεμα.
Πόσοι, δεν μέτρησα. Δεν κάνει λένε να
μετράς.
Ο μεζές, αντίδωρο μέσα στ’ άφθονο κρασί
της Διονυσιακής τους Μετάληψης
καθώς αδιάκοπα τα στόματα υγραίνει
να μην στεγνώνουν οι χορδές
κι οι φθόγγοι να γλιστρούν έξω
από τις Συμπληγάδες των δοντιών
γοργά να φτάνουν τα λόγια του
Τραγουδιστή
ένα να γίνουν, για να μην νοιώθει μόνος
στου πόνου τις ατέρμονες στροφές
και στα γυρίσματα της Μνήμης
στις ανηφόρες της Ζωής
με της Καρδιάς στη Δίεση τους χτύπους
στην Ύφεση μετά, από σταλαγματιές
Ελπίδας
μαζί να κορυφώνουν τα Ρεφρέν
σε Σταυροδρόμια που μετάνιωσαν
και γίνηκαν Δρόμοι Παράλληλοι.
Σκυφτοί στους Έρωτες τους Νικητούς
από Φεγγάρια Δρεπανόσχημα και Όρκους
Λιποτάχτες!
Μοίρες να ψάχνουν, να ρωτούν
γιατί να ’ρθουν με άδεια χέρια
μαντήλια αντάμα να κουνούν σε πλοία
στην πλώρη τους που χάραξαν «ΑΓΑΠΗ»,
«ΑΦΑΙΑ»
.
Μια η φωνή στο αχ του Άχθους
από Κρίμα κι Άδικο και κύρτωμα του
Χρόνου.
Της Ευτυχίας (Παπαγιαννοπούλου) τα
τραγούδια
θησαυρός σωσμένος ανάμεσα στα χείλη
τους!
Κήπος ολάνθιστος της Τερψιχόρης το Ιερό
αγνάντια στη θάλασσα
το βλέμμα της υγρό κι εκστατικό
να σαγηνεύει ο Χορευτής εμπρός του
Γητειάς Σπονδή
στα βήματα τα «θεϊκά» του Τελετουργικού
του!

 


Μαρία Αγγελοπούλου,
Σπέτσες

 

 

 

Διαβάστε επίσης

Οι εκδρομές της μνήμηςΕπιλεγμένα Άρθρα

Ο μήνας Μάης φέρνει μια περίεργη νοσταλγία. Νιώθεις ότι μπορείς να ταξιδέψεις πίσω στον χρόνο. Της Βιβής Σκούρτη     Η Πρωτομαγιά επίσημα είναι η πρώτη ημέρα της άνοιξης. Παγκόσμια...

Επιτέλους… φως στον ΝαόΕπιλεγμένα Άρθρα

Μετά από 30 χρόνια κυοφορίας (!), ο ηλεκτροφωτισμός του Αρχαίου Ναού της Αίγινας δρομολογείται από την Περιφέρεια και το Υπουργείο Πολιτισμού. Της Σίλας Αλεξίου   Στο... φως, 2.500...

Το ηφαίστειο που ξυπνά...Επιλεγμένα Άρθρα

Το επιστημονικό ενδιαφέρον του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για το ηφαίστειο των Μεθάνων, επαναφέρει στην επικαιρότητα την αναγκαιότητα της τουριστικής αξιοποίησης του. Κείμενο Μπ...

Ο Άγιος Νικόλαος ο θαλασσινός – Μια εκκλησία πολλές ιστορίεςΕπιλεγμένα Άρθρα

Του Γ. Μπήτρου – Ο Άγιος Νικόλαος στο λιμάνι δεν είναι απλά μια από τις πολλές εκκλησίες του νησιού που είναι αφιερωμένες στον Άγιο των ναυτικών αλλά σύμφωνα με περιηγητές προηγούμ...