Πετρέλαιο: Πού οδηγεί η κόντρα Ρωσίας – Σαουδικής Αραβίας στον ΟΠΕΚ+
Ο ΟΠΕΚ+ κατέληξε σε συμφωνία για την παράταση των υφιστάμενων περικοπών παραγωγής έως το 2024, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το διεθνές καρτέλ μετά από ώρες σκληρών διαπραγματεύσεων στη Βιέννη. Σύμφωνα με υπολογισμούς του ρωσικού πρακτορείου Tass, αυτό σημαίνει μείωση του συνολικού όγκου παραγωγής του ΟΠΕΚ+ κατά 1,39 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, δηλαδή σχεδόν 3,4%.
Ο ΟΠΕΚ+ διαθέτει 23 μέλη, μεταξύ των οποίων τα 13 του ΟΠΕΚ και άλλες 10 χώρες όπως η Ρωσία, που παράγει περίπου το 40% της παγκόσμιας προσφοράς.
Στη συνεδρίαση της Βιέννη, αρκετές χώρες του ΟΠΕΚ αποφάσισαν πάντως να μειώσουν ή να επεκτείνουν εθελοντικά και μονομερώς την ημερήσια παραγωγή.
Η Σαουδική Αραβία υποσχέθηκε εθελοντική μείωση της παραγωγής πετρελαίου κατά ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα τον Ιούλιο, η οποία θα μπορούσε επίσης να παραταθεί με την πάροδο του χρόνου. Σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, πρόκειται για ένα προληπτικό μέτρο που αποσκοπεί στη διασφάλιση της σταθερότητας της αγοράς, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Saudi Press Agency. Η Ρωσία ανακοίνωσε αντίθετα ότι θα αυξήσει την παραγωγή κατά μισό εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα μέχρι το τέλος του 2024. Το Ιράκ θέλει να μειώσει την παραγωγή κατά 211.000 βαρέλια την ημέρα.
Σύμφωνα με το Bloomberg, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) πίεζαν για αύξηση του επιπέδου παραγωγής που τους αναλογεί. Τα Εμιράτα έχουν επενδύσει πολλά σε νέα παραγωγική ικανότητα στο παρελθόν, αλλά δεν μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν λόγω των αυστηρών υποχρεώσεών τους προς τον ΟΠΕΚ.
Την ίδια στιγμή, τέσσερα από τα πέντε δυτικοαφρικανικά μέλη του ΟΠΕΚ αδυνατούν να επιτύχουν τους στόχους παραγωγής τους. Τον Μάιο, η συνολική παραγωγή τους ήταν πάνω από 800.000 βαρέλια την ημέρα κάτω από αυτή που επιτρέπεται να παράγουν, σύμφωνα με το Bloomberg.
Λόγω των επιδεινούμενων οικονομικών προοπτικών και της πτώσης της τιμής του πετρελαίου, πολλά μέλη του ΟΠΕΚ+ συμφώνησαν απροσδόκητα τον Απρίλιο σε πρόσθετη περικοπή της παραγωγής κατά 1,66 εκατομμύρια βαρέλια από τον Μάιο -και αρχικά μέχρι το τέλος του έτους. Η τιμή του πετρελαίου αρχικά ενισχύθηκε από την απόφαση αυτή και αυξήθηκε σε πάνω από 87 δολάρια το βαρέλι στα μέσα Απριλίου, αλλά στη συνέχεια συνέχισε να πέφτει και έχασε πάνω από το 10%. Αυτό οφειλόταν εν μέρει στο αδύναμο οικονομικό περιβάλλον, ιδίως στην απογοητευτική οικονομική ανάκαμψη στην Κίνα.
Τον Οκτώβριο του 2022, οι χώρες μέλη του ΟΠΕΚ+ είχαν ήδη συμφωνήσει να περιορίσουν την παραγωγή κατά δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Στα μέσα του 2022, ένα βαρέλι πετρελαίου του ΟΠΕΚ κόστιζε περίπου 115 δολάρια ενώ σήμερα διαπραγματεύεται στα 75 δολάρια.
Έκπληξη η στάση του Ριάντ
Για τον εμπειρογνώμονα εμπορευμάτων της UBS, Τζιοβάνι Σταουνόβο, η εθελοντική μείωση της παραγωγής της Σαουδικής Αραβίας ήταν έκπληξη. «Αυτό δείχνει ότι η Σαουδική Αραβία έχει έντονο ενδιαφέρον για τη σταθεροποίηση της αγοράς πετρελαίου. Η Σαουδική Αραβία βλέπει τον εαυτό της σε ρόλο κεντρικής τράπεζας της αγοράς πετρελαίου και αναλαμβάνει αυτόν τον ρόλο», πρόσθεσε.
Ο Τζιοβάνι Σταουνόβο αποδίδει λιγότερη σημασία στη μείωση του στόχου παραγωγής για το 2024. Το υπόβαθρο είναι ότι ορισμένες αφρικανικές χώρες δεν χρησιμοποιούν πλήρως τις ποσοστώσεις και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα καλύψουν τώρα εν μέρει αυτό το κενό. Τα ΗΑΕ ζήτησαν από τις αφρικανικές χώρες να τους παραδώσουν μέρος των αχρησιμοποίητων ποσοστώσεων τους.
Τα επίπεδα παραγωγής των ΗΑΕ θα αυξηθούν κατά περίπου 200.000 βαρέλια ημερησίως σε βάρος χωρών όπως η Νιγηρία και η Αγκόλα, που δεν έχουν ακόμη καταφέρει να καλύψουν τις ποσοστώσεις τους. Ωστόσο, αρκετές αφρικανικές χώρες θέλουν να επενδύσουν στην παραγωγή τους στο μέλλον και θέλουν επίσης να μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτές τις νέες ικανότητες όταν τεθούν σε λειτουργία.
Αυτός ήταν και ο λόγος που οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του ΟΠΕΚ και των χωρών αυτή την Κυριακή στη Βιέννη κράτησαν περισσότερο από το συνηθισμένο.
Ένταση με τη Ρωσία
Επιπλέον, η Ρωσία δεν έχει τηρήσει μέχρι στιγμής την υπόσχεσή της να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου. Ο Αλεξάντερ Νόβακ, αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης, αρμόδιος για τους ενεργειακούς πόρους, είπε πάντως ότι η επέκταση των περικοπών του ΟΠΕΚ+ διασφαλίζει τη σταθερότητα της αγοράς. Σύμφωνα με το Bloomberg ο Νόβακ τόνισε ότι δεν υπάρχει διαφωνία μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας. Η Ρωσία έχει ισχυρά κίνητρα να υπονομεύσει τις συμφωνίες των εξαγωγέων πετρελαίου επειδή η χώρα εξαρτάται από τα έσοδα από τις εξαγωγές ενέργειας για τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Αυτό είναι ιδιαίτερα άσχημο για τη Σαουδική Αραβία: η Ρωσία παίρνει μερίδια αγοράς από το βασίλειο, ειδικά στην Ινδία, όπως ανέφερε το Bloomberg, επικαλούμενο στοιχεία από την εταιρεία ανάλυσης Vortexa. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η Σαουδική Αραβία χρειάζεται μια τιμή πετρελαίου περίπου 81 δολάρια το βαρέλι για να χρηματοδοτήσει τις κρατικές της δαπάνες.
Οι χώρες του ΟΠΕΚ+ συμφώνησαν επίσης να συναντώνται σε υπουργικό επίπεδο, κάθε έξι μήνες, όπως αναφέρεται στην τελική ανακοίνωση. Ως εκ τούτου, η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 26 Νοεμβρίου στη Βιέννη.
Πηγή: Ναυτεμπορική
