Πανευρωπαϊκό συναγερμό έχουν σημάνει οι υγειονομικές αρχές εξαιτίας της μεγάλης συρροής κρουσμάτων ηπατίτιδας σε παιδιά, όπως αναφέρεται σε σχετική επισήμανση του αρμόδιου ευρωπαϊκού οργανισμού. Τα πρώτα κρούσματα εντοπίστηκαν στη Σκωτία και διεξάγεται έρευνα και σε άλλες ευρωοπαϊκές χώρες.
Η κατάσταση δημιουργεί ανησυχίες στους ειδικούς, καθώς θεωρείται παράξενη η παράλληλη εμφάνιση κρουσμάτων βαριάς παιδικής ηπατίτιδας απροσδιόριστης αιτιολογίας σε τόσες χώρες. Οι ιοί μπορεί να προκαλέσουν ηπατίτιδα, όμως τα υγιή παιδιά σπάνια αρρωσταίνουν και μάλιστα σοβαρά. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει αναφερθεί θάνατος παιδιού από τη μυστηριώδη ηπατίτιδα, αρκετά έχουν εμφανίσει οξεία ηπατική ανεπάρκεια και έχουν χρειαστεί νοσηλεία ή και μεταμόσχευση ήπατος.
Η μέχρι στιγμής επικρατούσα θεωρία -αλλά όχι βεβαιότητα- στην επιστημονική κοινότητα είναι ότι η αιτία βρίσκεται σε κάποιον αδενοϊό (οικογένεια ιών που συνήθως ευθύνεται για κρυολογήματα), καθώς σε πολλά από τα παιδιά που αρρώστησαν, ανιχνεύθηκε τέτοιος ιός. Δεν έχει αποκλειστεί όμως η πιθανότητα να εμπλέκεται και ο κοροναϊός.
Σύμφωνα με την έρευνα:
Στις 31 Μαρτίου 2022, η Εθνική Υπηρεσία Υγείας της Σκωτίας (NHS) Greater Glasgow and Clyde (GGC) Health Board ειδοποίησε τη Δημόσια Υγεία της Σκωτίας (PHS) σε πέντε παιδιά ηλικίας 3-5 ετών που προσήλθαν στο Βασιλικό Νοσοκομείο Παιδιών της Γλασκώβης με σοβαρή ηπατίτιδα άγνωστης αιτιολογίας εντός περιόδου 3 εβδομάδων. Ο τυπικός αριθμός περιπτώσεων ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας σε ολόκληρη τη Σκωτία θα ήταν μικρότερος από τέσσερις ανά έτος.
Αυτό το έγγραφο περιγράφει την αρχική έρευνα για τις πρώτες περιπτώσεις Σκωτίας και στοχεύει να ευαισθητοποιήσει τα μικρά παιδιά για αυτή τη σοβαρή ασθένεια άγνωστης αιτιολογίας.
Έγκαιρη ανίχνευση σήματος
Μετά την ειδοποίηση, η PHS συγκάλεσε μια διεπιστημονική ομάδα εμπειρογνωμόνων από όλη τη Σκωτία για να εξετάσει κλινικά και επιδημιολογικά δεδομένα από τα πρώτα πέντε παιδιά που παρουσιάστηκαν στο νοσοκομείο με οξεία σοβαρή ηπατίτιδα άγνωστης προέλευσης. Η ανασκόπηση της κλινικής περίπτωσης αποκάλυψε έμετο τις προηγούμενες εβδομάδες, ίκτερο και εξαιρετικά υψηλά επίπεδα αμινοτρανσφεράσης αλανίνης (ALT) σε παιδιά παρόμοιας ηλικίας. Τα περισσότερα παιδιά παρουσίασαν τρανσαμινάσες μεγαλύτερες από 2.000 διεθνείς μονάδες ανά λίτρο (IU/L) όπου το φυσιολογικό εύρος είναι 10 έως 40 IU/L. Ο αρχικός έλεγχος για τους ιούς ηπατίτιδας A, B, C και E ήταν αρνητικός, με ένα αποτέλεσμα ηπατίτιδας Ε να εκκρεμεί. Ένα παιδί είχε ανεπαρκές δείγμα δείγματος για να ελέγξει για ηπατίτιδα Β. Ως δείκτης της σοβαρότητας της νόσου, τρία παιδιά μεταφέρθηκαν σε τεταρτογενείς παιδιατρικές μονάδες ήπατος στην Αγγλία για να αξιολογηθούν για μεταμόσχευση ήπατος, ενώ ένα έλαβε μόσχευμα.
Εκτός από την κλινική ανασκόπηση περιστατικών, ο αριθμός των παιδιών που παρουσίασαν οξεία ανώμαλη ηπατική λειτουργία τον Μάρτιο του 2022 στο Βασιλικό Νοσοκομείο Παιδιών της Γλασκώβης συγκρίθηκε με εκείνους τον Μάρτιο του 2019 καθώς και τον Μάρτιο του 2020 και του 2021. Αυτά τα δεδομένα επιβεβαίωσαν υψηλότερα από τους αναμενόμενους αριθμούς το 2022 σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών, αλλά όχι σε μεγαλύτερα παιδιά. Όπως σημειώθηκε παραπάνω, ο αριθμός που παρουσιάστηκε τον Μάρτιο του 2022 στο Royal Hospital for Children ξεπέρασε επίσης τον συνολικό αριθμό που αναμενόταν για ολόκληρη τη Σκωτία για 1 έτος.
Με βάση αυτές τις ανασκοπήσεις, η PHS δημιούργησε μια Εθνική Ομάδα Διαχείρισης Συμβάντων (IMT) για τη διαχείριση της εν εξελίξει έρευνας και ανταπόκρισης στη δημόσια υγεία στη Σκωτία. Το National IMT ανέπτυξε έναν ορισμό περιστατικών εργασίας και ξεκίνησε ενεργό εύρημα περιστατικών, συμπεριλαμβανομένης μιας αναδρομικής επανεξέτασης των εισαγωγών σε νοσοκομεία παραπομπής της Σκωτίας από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Ένα επιβεβαιωμένο κρούσμα περιλαμβάνει οποιονδήποτε παρουσιάστηκε από την 1η Ιανουαρίου 2022 με ασπαρτική τρανσαμινάση (AST) ή ALT μεγαλύτερη από 500 IU/L για άγνωστη αιτία, ο οποίος είτε είναι ηλικίας 10 ετών και κάτω είτε που ήταν επαφή οποιασδήποτε ηλικίας με πιθανή ή επιβεβαιωμένη περίπτωση. Πιθανό κρούσμα ορίζεται το άτομο που παρουσιάστηκε από την 1η Ιανουαρίου 2022 με ίκτερο χωρίς καμία γνωστή αιτία, είτε ηλικίας 10 ετών και κάτω είτε ήταν επαφή οποιασδήποτε ηλικίας με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα.
Επιδημιολογικές έρευνες και αποτελέσματα
Στις 12 Απριλίου 2022 (ημερομηνία υποβολής για αυτό το χειρόγραφο), 13 επιβεβαιωμένα κρούσματα εντοπίστηκαν στη Σκωτία, 12 από τα οποία παρουσιάστηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2022.
Για τα εννέα από τα 13 παιδιά οι γονείς/κηδεμόνες συμπλήρωσαν το ενισχυμένο ερωτηματολόγιο για να δημιουργήσουν υποθέσεις σχετικά με την αιτιολογική πηγή. Για δύο παιδιά αναφέρθηκε στενή επαφή σε νοικοκυριό ή άλλο περιβάλλον με δύο άλλες περιπτώσεις. Τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν περιλαμβάνουν ίκτερο (οκτώ από τις εννέα περιπτώσεις), κοιλιακό άλγος (επτά από εννέα περιπτώσεις) και ναυτία και κακουχία (έξι από τις εννέα περιπτώσεις) που οδήγησαν στην εισαγωγή. Στις 8 Απριλίου, έγιναν αναθεωρήσεις στο ενισχυμένο ερωτηματολόγιο για να ρωτηθούν σχετικά με τα αναπνευστικά συμπτώματα και τα ωχρά κόπρανα. Ως αποτέλεσμα, έγιναν έρευνες σχετικά με αυτά τα συμπτώματα για τέσσερα από τα εννέα παιδιά που είχαν υποβληθεί ερωτηματολόγιο. Σχεδόν όλοι ανέφεραν γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως διάρροια ή έμετο και λήθαργο, αλλά όχι πυρετό, τις εβδομάδες πριν από την εισαγωγή.
Όπως και στη δημοσίευση, όλα τα περιστατικά είχαν εισαχθεί στο νοσοκομείο για τουλάχιστον 6 ημέρες. Πέντε εξακολουθούν να παραμένουν στο νοσοκομείο, συμπεριλαμβανομένου ενός στην Αγγλία που έχει υποβληθεί επιτυχώς σε μεταμόσχευση ήπατος αλλά παραμένει στο νοσοκομείο. Πριν από την εισαγωγή τους, τα κρούσματα αναφέρθηκαν ως γενικά υγιή. Κανένας από αυτούς δεν είχε σημαντικό παρελθόν ιατρικό ιστορικό, όπως υποκείμενη ανοσοανεπάρκεια, ούτε είχε λάβει ανοσοκατασταλτική φαρμακευτική αγωγή. Ένα παιδί είχε μια υποκείμενη πάθηση, αλλά είχε επίσης αναφερθεί προηγουμένως καλά στην υγεία του.
Τους κινδύνους επισημαίνει με ανάρτησή του και ο καθηγητής Θεόδωρος Λύτρας, ο οποίος μαζί με τον Σωτήρη Τσιόδρα είχαν εκπονήσει και την μελέτη σχετικά με τον μεγάλο αριθμό νεκρών από κοροναϊό στα ελληνικά νοσοκομεία.
“Καμπανάκι” από τον ECDC
Το ECDC έχει ενημερωθεί για αύξηση των περιπτώσεων οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά τις τελευταίες εβδομάδες στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ) και μοιράζεται αυτές τις πληροφορίες διεθνώς για να αυξήσει την ευαισθητοποίηση μεταξύ των κλινικών γιατρών που φροντίζουν παιδιά, για να καθορίσει εάν υπάρχουν παρόμοια περιστατικά σε άλλες χώρες.
Το κλινικό σύνδρομο σε αναγνωρισμένες περιπτώσεις είναι σοβαρής οξείας ηπατίτιδας με αξιοσημείωτα αυξημένες τρανσαμινάσες, που συχνά παρουσιάζεται με ίκτερο, μερικές φορές πριν από γαστρεντερικά συμπτώματα συμπεριλαμβανομένου του εμετού ως προεξέχον χαρακτηριστικό, σε παιδιά ηλικίας έως 16 ετών.
Οι κλινικοί γιατροί ενθαρρύνονται να αναφέρουν περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά ηλικίας έως 16 ετών με τρανσαμινάση ορού >500 IU/L, στις οποίες έχει αποκλειστεί η ηπατίτιδα Α έως Ε, στα Εθνικά Ινστιτούτα Δημόσιας Υγείας. Τα κράτη μέλη της ΕΕ/ΕΟΧ μπορούν να μοιραστούν πληροφορίες σχετικά με τέτοιες ύποπτες περιπτώσεις στην πλατφόρμα ECDC EpiPulse για να διευκολύνουν την έρευνα.
Στην Αγγλία, υπάρχουν περίπου 60 περιπτώσεις υπό διερεύνηση, με τις περισσότερες περιπτώσεις σε παιδιά μεταξύ 2 και 5 ετών. Ορισμένες περιπτώσεις εξελίχθηκαν σε οξεία ηπατική ανεπάρκεια και χρειάστηκε μεταφορά σε εξειδικευμένες ηπατικές μονάδες για παιδιά. Ένας μικρός αριθμός παιδιών έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος.
Στη Σκωτία, 10 περιπτώσεις που απαιτούσαν εισαγωγή στο νοσοκομείο αφορούσαν παιδιά ηλικίας μεταξύ 1 και 5 ετών και βρίσκονται υπό διερεύνηση. Οι περισσότερες περιπτώσεις στη Σκωτία παρουσιάστηκαν από τον Μάρτιο του 2022 και μετά.
Στην Ουαλία, επί του παρόντος δεν υπάρχουν γνωστές περιπτώσεις υπό διερεύνηση, αλλά ένας πολύ μικρός αριθμός περιπτώσεων από τις αρχές του 2022 είχαν παρόμοιες κλινικές εκδηλώσεις.
Στη Βόρεια Ιρλανδία, επί του παρόντος δεν έχουν αναφερθεί επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Προς το παρόν, η αιτία της ηπατίτιδας σε αυτές τις περιπτώσεις είναι άγνωστη. Οι κοινοί ιοί που μπορούν να προκαλέσουν ηπατίτιδα (ιοί ηπατίτιδας A, B, C, D και E) δεν έχουν ανιχνευθεί σε καμία από τις περιπτώσεις. Μερικά από τα παιδιά που νοσηλεύτηκαν στην Αγγλία βρέθηκαν θετικά στον SARS-CoV-2 και άλλα στον αδενοϊό. Επί του παρόντος δεν υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ των αναφερόμενων περιπτώσεων. Δεν υπάρχει γνωστή συσχέτιση με τα ταξίδια.
Διεξάγονται έρευνες σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο για τη διερεύνηση της πιθανής αιτίας και έχουν διανεμηθεί πληροφορίες σε επαγγελματίες υγείας και στο κοινό για την ευαισθητοποίηση.
Η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου δημοσίευσε μια οδηγία για τους κλινικούς ιατρούς , η οποία περιλαμβάνει συμβουλές για το πώς πρέπει να διερευνώνται τα παιδιά.
