Ανακαλύφθηκε ο πρώτος γιγάντιος εξωπλανήτης που επιβίωσε από τον θάνατο του άστρου του
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε το πρώτο επιβεβαιωμένο πλανητικό σύστημα που πιθανώς προεικονίζει το μέλλον του δικού μας ηλιακού συστήματος, όταν ο Ήλιος πια θα έχει «φάει τα ψωμιά του» σε περίπου πέντε δισεκατομμύρια χρόνια. Πρόκειται για έναν αέριο γίγαντα εξωπλανήτη με μέγεθος μεγαλύτερο του Δία, ο οποίος κινείται πέριξ ενός νεκρού άστρου-λευκού νάνου κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρ. Τζόσουα Μπλάκμαν του αυστραλιανού Πανεπιστημίου της Τασμανίας, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ανίχνευσαν τυχαία το σύστημα με το Τηλεσκόπιο Κεκ στη Χαβάη και με τη βοήθεια της τεχνικής του «βαρυτικού μικροφακού». Ο λευκός νάνος εκτιμάται ότι έχει περίπου το 60% της μάζας του Ήλιου μας και ο τεράστιος εξωπλανήτης του (MOA2010BLG477Lb) έχει μάζα 40% μεγαλύτερη του Δία, απέχοντας 2,8 αστρονομικές μονάδες από το μητρικό άστρο του.
«Οι παρατηρήσεις μας επιβεβαιώνουν ότι οι πλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά σε αρκετά μεγάλη απόσταση από το άστρο τους, μπορούν να συνεχίσουν να υπάρχουν μετά τον θάνατο του τελευταίου», ανέφερε ο Μπλάκμαν. «Δεδομένου ότι αυτό το σύστημα είναι ανάλογο με το δικό μας ηλιακό σύστημα, φαίνεται πως ο Δίας και ο Κρόνος μπορεί τελικά να επιβιώσουν αφότου ο Ήλιος μας γίνει ερυθρός γίγαντας, όταν ξεμείνει από πυρηνικά καύσιμα και αυτοκαταστραφεί», πρόσθεσε.
Από την άλλη, αυτό δεν αλλάζει την λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη μοίρα της Γης και των άλλων κοντινών στον Ήλιο πλανητών. Όπως δήλωσε ο αστρονόμος Ντέιβιντ Μπένετ του αμερικανικού Πανεπιστημίου του Μέριλαντ και του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA, «το μέλλον της Γης μάλλον δεν θα είναι τόσο ρόδινο, επειδή βρίσκεται πολύ πιο κοντά στον Ήλιο. Μόνο αν η ανθρωπότητα ήθελε να μετακομίσει σε ένα δορυφόρο του Δία ή του Κρόνου, προτού ο Ήλιος ψήσει τον πλανήτη μας στη διάρκεια της καυτής φάσης του όταν θα έχει γίνει ερυθρός γίγαντας, θα μπορούσαμε να παραμείνουμε σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, μολονότι δεν θα ήμασταν σε θέση πλέον να βασιζόμαστε για πολύ στη θερμότητα ενός Ήλιου όπως ένας ψυχρός λευκός νάνος».
Ένας λευκός νάνος είναι αυτό που απομένει από ένα άστρο όπως ο Ήλιος. Στα τελευταία στάδια του κύκλου ζωής του, το άστρο καίει όλο το υδρογόνο στον πυρήνα του και φουσκώνει σαν μπαλόνι, μετατρεπόμενο σε ερυθρό γίγαντα. Αυτός κάποια στιγμή καταρρέει βαρυτικά προς το εσωτερικό του, συρρικνούμενος σε ένα μικρό λευκό νάνο, μένοντας ένα πυκνό άστρο με μέγεθος μόνο όπως ένας πλανήτης σαν τη Γη. Τα αστρικά αυτά «πτώματα», που αφθονούν στο σύμπαν, δεν έχουν πια πυρηνικά καύσιμα για να λάμψουν έντονα, γι' αυτό είναι αχνά και δύσκολο να ανιχνευθούν.
Στην περίπτωση άστρων μεγαλύτερων και βαρύτερων από τον Ήλιο, αυτά καταλήγουν, όταν καταρρεύσουν βαρυτικά, να μετατραπούν σε μαύρες τρύπες ή άστρα νετρονίων. Στον γαλαξία μας υπολογίζεται ότι το 95% των άστρων θα γίνουν λευκοί νάνοι. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τουλάχιστον οι μισοί λευκοί νάνοι έχουν συνοδούς εξωπλανήτες και δεν αποκλείουν ότι σε αυτούς μπορεί να υπάρχουν συνθήκες φιλόξενες για την ανάπτυξη ζωής.
ΦΩΤΟ W. M. Keck Observatory-Adam Makarenko
ΑΠΕ ΜΠΕ
