Αϊβαλί, γλυκιά μου πατρίδα: Η μέρα που οι Αϊβαλιώτες έτρεχαν στο λιμάνι για να σωθούν – Η συγκλονιστική ιστορία με το βρέφος που έμεινε πίσω
Ήταν Αύγουστος του 1922 όταν τη μακάρια ηρεμία των Αϊβαλιωτών τάραξε μια είδηση: «Έσπασε το ελληνικό μέτωπο»! Ξαφνικά χάθηκε η γη κάτω από τα πόδια τους. Θαρρείς και οι βιγόνιες στις αυλές τους δεν μοσχομύριζαν πια, τα πουλιά δεν τραγουδούσαν κάθε που ο ήλιος έβγαινε πίσω από τους λόφους, ούτε η θάλασσα δρόσιζε με το απαλό της αεράκι κάθε που φυσούσε Λίβας και έφερνε την ευωδία της Ελλάδας.
«Ο στρατός μας οπισθοχωρεί!». Δεν μπορεί, δεν θα το επιτρέψει αυτό ο Θεός. Τόσες θυσίες, τόσο ελληνικό αίμα χύθηκε στα βουνά της Ανατολίας! Δεν ήταν δυνατό. Τώρα αυτά τα ανθρωπόμορφα τέρατα θα ξεσπάσουν στον ελληνικό πληθυσμό της Μ. Ασίας.
Από το πρωί έως το βράδυ αυτές οι συζητήσεις ανακυκλωνόταν στα καφενεία, στους δρόμους, στα σπίτια.
«Τι φταίμε εμείς για να πληρώσουμε τα σφάλματα των ενόχων και τη διχόνοια;» έλεγαν κάποιοι. «Εμείς δεν αναμιχθήκαμε στον πόλεμο» έλεγαν κάποιοι άλλοι που προσπαθούσαν να ξεγελάσουν τους φόβους τους για το τι θα επακολουθήσει. Μα αυτό δεν ήταν αλήθεια. Μόνο από το Μοσχονήσι και το Αϊβαλί επιστρατεύτηκαν 4.000 άνδρες ως εθελοντές στο ελληνικό στράτευμα.
Η ενίσχυση του ελληνικού στρατού από τους Έλληνες πολίτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν γνωστή στο τουρκικό κράτος, το οποίο δεν φημιζόταν για τη μεγαλοκαρδία του και τον πολιτισμό του. Θα εκδικούνταν με τον πιο παραδειγματικό τρόπο. Μερικοί πρότειναν να φύγουν για τα νησιά του Αιγαίου πριν εισβάλει ο τουρκικός στρατός στην πόλη τους, άλλοι τους απεκάλεσαν δειλούς και δήλωσαν πως δεν πρόκειται να το κουνήσουν από τα σπίτια τους. Οι «δειλοί» γλίτωσαν.
Ένα πρωί του Σεπτέμβρη, δυο Τούρκοι τσαρνταμάδες χτυπούν με τα πόδια τους την πόρτα και εισβάλλουν μέσα στο σπίτι του Δημήτρη και της Ελένης που έπαιρναν το πρωινό τους.
Ο Δημήτρης σηκώνεται από την καρέκλα και προσπαθεί να προστατέψει την οικογένειά του, αλλά οι τσαρνταμάδες τον χτυπούν με τον υποκόπανο στο κεφάλι και τον σέρνουν αιμόφυρτο έξω παίρνοντάς τον μαζί τους. Σκηνές αρχαίας τραγωδίας εκτυλίσσονται.
