Φρενίτιδα και στο Καυτατζόγλειο με τον ΛΕΞ - Ποιος είναι ο Θεσσαλονικιός «ποιητής του περιθωρίου» που γεμίζει τα στάδια

Οι πόρτες άνοιξαν στις 17.30, όταν οι πρώτοι μουσικόφιλοι πέρασαν τις πύλες του Καυτανζογλείου για να παρακολουθήσουν μια συναυλία γεμάτη παλμό, ήχους χιπ χοπ και στίχους που σε "διαλύουν".

Ο Θεσσαλονικιός ράπερ εμφανίστηκε στη σκηνή λίγο μετά τις 22.00, πυροδοτώντας ουρλιαχτά γεμάτα ενθουσιασμό, συνθήματα, αλλά και την εμφάνιση των πρώτων καπνογόνων. Πάνω από 25.000 άνθρωποι βρέθηκαν μέσα στο στάδιο για να ακούσουν και τα τραγούδια του νέου του δίσκου "Μετρό".

Ο 38χρονος καλλιτέχνης της ραπ και του χιπ-χοπ λατρεύει να αφηγείται την γκρίζα και σάπια όψη της πατρίδας του, Θεσσαλονίκης, ανεβάζοντας στους συρμούς του «ΜΕΤΡΟ» του ένα τεράστιο πλήθος που νιώθει να καθρεφτίζεται η δική του ιστορία στους στιχους του.

«Κι οι δάσκαλοι μου ‘λεγαν τίποτα πως δεν αξίζω
Έχω κακό μυαλό τι σκατά καλό να δημιουργήσω»

Ο Αλέξης Λαναράς γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη από τις 25 Σεπτεμβρίου του 1984. Comfort zone για τον δημοφιλή ράπερ είναι η περιοχή του Φαλήρου, η «κατηφόρα της Μπότσαρη», η Όλγας, η Ανθέων, από τα Πανεπιστήμια ως Ντεπό και Χαριλαόυ, τα στενά, τα παγκάκια, τα πάρκα και τα γκρίζα κτήρια της περιοχής, που τόσο συχνά μνημονεύει και από τα οποία αντλεί το σκηνικό στις ιστορίες που αφηγείται. Όποιος έχει περάσει έστω και ένα βράδυ σε σπίτι στο Φάληρο καταλαβαίνει τι σημαίνει το «μαρσάρουν μηχανές κάτω από το σπίτι μου». Από κει, ως τα Λαδάδικα και τις εργατικές, ο ΛΕΞ έφτιαξε τον κύκλο των ανθρώπων του, των στεκιών του και των ιστοριών του, με πολύ περπάτημα, με πολλές νύχτες σε παγκάκια και με πολλές συζητήσεις.

Κι αν στο σχολείο του έλεγαν τίποτα πως δεν αξίζει, όπως περιγράφει στο «Άιντα Τζόνι», με τους δασκάλους να επισημαίνουν το «κακό μυαλό» του, αυτός βρήκε στην τέχνη και στην μουσική το σπίτι του και, επιπλέον, τα υλικά για να φτιάξει σπίτι και για άλλους: το πολυπληθές ακροατήριο που τον ακολούθησε στην συνέχεια. Το γκραφίτι φάνηκε να του τραβά την προσοχή ως έφηβος, παρέα με φίλους όπως ο Μικρός Κλέφτης, ο Τζαμάλ, ο Ζήνων και ο Mondi. Το 1999 όλοι μαζί στράφηκαν στη μουσική που τόσο αγαπούσαν, δημιουργώντας το χιπ-χοπ σχήμα «Βόρεια Αστέρια» (Βορ.Ας), που άρχισε να «ζωγραφίζει» με επιτυχία στους στίχους των κομματιών του το σκηνικό της Θεσσαλονίκης. Πέντε δίσκοι ως το 2010, ελεύθεροι οι τέσσερις και ο τελευταίος («5 Αστέρων» στην ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία «Ηχοκρατορία», αποδοχή από το κοινό της πόλης και όχι μόνο. Ο ΛΕΞ είχε ήδη αρχίσει να δημιουργεί κάτι καλό.

«Με λένε «ποιητή του περιθωρίου», ευχαριστώ για το εγκώμιο
Ποτέ στη ζωή μου δεν ήμουν ποιητής, όμως ξέρω από περιθώριο»

Μέσα σε τέσσερα χρόνια, ο ΛΕΞ έβαλε στο στούντιο 13 κομμάτια και η Θεσσαλονίκη βρήκε το 2014 τον νέο της ποιητή. Περιγράφοντας τον τρόπο ζωής – και επιβίωσης – της παρέας του μέσα στην κοινωνία της οικονομικής κρίσης, της έκπτωσης αξιών, της αστυνομοκρατίας και της φθοράς των ανθρώπινων σχέσεων, ο ΛΕΞ αναδείχθηκε μέσα σε μία νύχτα σε φωνή της πόλης και όχι μόνο, με τους νέους που είχαν ήδη στραμμένες τις κεραίες τους στην ραπ σκηνή να ταυτίζονται με τις ιστορίες του και να μαθαίνουν όλους τους στίχους χωρίς repeat. Η επίδραση του άλμπουμ «Ταπεινοί και Πεινασμένοι» ήταν τεράστια. Είναι εκατοντάδες χιλιάδες οι νέοι που το 2014 αναγκάζονταν να ζουν ταπεινά, όμως η δίψα για ζωή, για το «εκεί έξω», τους έκανε να πεινούν!

Ο Αλέξης Λαναράς σκαρφαλώνει σχεδόν άμεσα στην κορυφή της ραπ σκηνής και όσοι δεν έχουν ακόμη καταλάβει τι έγινε, τουλάχιστον κατάλαβαν ότι υπάρχει κάποιος που ακούγεται φανατικά από αρκετούς φίλους τους, μάλλον τον λένε Αλέξη – αν αποκωδικοποιήσεις το ψευδώνυμο – και μάλλον μένει στην Θεσσαλονίκη.

Στο «ΤκΠ» ο ΛΕΞ περιγράφει το περιθώριο, την «ανεργία» και την «αφραγκία», την κοινωνική ανισότητα, το πέρασμα των ημερών «δίχως νόημα», το φλερτ με την αυτοκτονία, τα ναρκωτικά, την παρέα και τις «ταπεινές» συνήθειες της στα σπίτια ή στα πάρκα που σε κρατούν ζωντανό, αλλά και την ανάγκη να ξεφύγεις. Οι αναφορές στο ποδόσφαιρο, το Παγκόσμιο Κύπελλο και τον στοιχηματισμό, σε ταινίες και σκηνοθέτες, σε video games και σε γνωστές γειτονιές της Θεσσαλονίκης, η δικαιολόγηση της παρατυπίας εκ μέρους ενός πεινασμένου άφραγκου και ουσιαστικά η μετατόπιση της ευθύνης σε ένα σύστημα που αυτό πρώτο δεν σου επιτρέπει να ανασάνεις και έπειτα σε κατηγορεί και σε κυνηγά, όλα τα παραπάνω κάνουν το κοινό να δει στο πρόσωπο του ΛΕΞ αυτόν που αφηγείται τόσο πιστά όσο κανείς την ζωή του εκείνη την εποχή. Ο ΛΕΞ γράφει «Μουσική Για Τσόγλανους» και κάνει «Τέχνη Για Κολλημένους» (τίτλοι κομματιών του πρώτου του άλμπουμ), και υπάρχουν πολλοί «τσόγλανοι» και «κολλημένοι» στα πάρκα της Νέας Παραλίας, στο πάρκο του Φωκά, στα στενά της Ανάληψης και της Μπότσαρη, στα Ντεπό και στην Ανθέων. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Άλμπουμ κάθε… Παγκόσμιο Κύπελλο και είσοδος στις Πολυκατοικίες

Όταν έγραφε πως «μαζεύει φράγκα να ποντάρει στο Παγκόσμιο Κύπελλο», κανείς δεν κατάλαβε ότι θα «κάνει» το ίδιο μεταξύ κάθε δίσκου του. Την κυκλοφορία του «Ταπεινοί και Πεινασμένοι» το 2014, λοιπόν, ακολούθησε η κυκλοφορία του «2ΧΧΧ» το 2018, στο επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο δηλαδή, και η κυκλοφορία του «METRO» φέτος, το 2022.

Κι αν το «ΤκΠ» απασχόλησε κυρίως την ραπ σκηνή, το «2ΧΧΧ» μπήκε σε κάθε πολυκατοικία και έφερε τον Έλληνα κατάματα αντιμέτωπο με την αλήθεια της κοινωνικής σήψης. Ο ΛΕΞ ξεφεύγει λίγο από τα όρια της παρέας του, έχοντας βέβαια μια τετραετία που συνειδητοποίησε ότι όλες οι παρέες της χώρας βιώνουν μάλλον ίδιες καταστάσεις, και πλέον μιλάει για τον αδύναμο από τον οποίο η κοινωνία αποστρέφει το βλέμμα. Παιδιά, αποφυλακισμένοι που παραμένουν πάντα άνεργοι, γυναίκες που κακοποιούνται από άνδρες τέρατα, μετανάστες που δεν βρίσκουν ασφάλεια πουθενά, μια τρίτη ηλικία που την κουράζουν οι επαναστάσεις της νεολαίας, γείτονες που «είναι ντάξει», αφού ακούν και δεν μιλούν. Το συγκλονιστικό κομμάτι «Πολυκατοικίες» έχει κάνει ανεπανάληπτο «γκελ» στην ελληνική κοινωνία, και το όνομα του ΛΕΞ είναι πλέον γνωστό σε κάθε νέο από το σχολείο ως τα 30, ανεξάρτητα αν πάτησε ποτέ το «play» ή όχι.

Το «2ΧΧΧ» είναι πιο σύντομο, αλλά ίσως πιο ουσιαστικό. Η μουσική του ΛΕΞ κατακλύζει τα δωμάτια σε κάθε σπίτι και λίγοι θυμούνται την τελευταία φορά που κάποιος καλλιτέχνης μπόρεσε να περιγράψει τόσο συμπυκνωμένα και πετυχημένα την ζωή της νεολαίας και του αδύναμου. Γεννιέται η ανάγκη για ένα «ευχαριστώ», στον καλλιτέχνη που δεν υπάρχει πουθενά, δεν μιλά σε κανέναν, αγνοεί τα αιτήματα για συνεντεύξεις, δεν προβάλλεται στα social media και αν θες να τον βρεις, θα τον πετύχεις σε συνοικιακά καφέ ή στο κέντρο, με την παρέα του. Σε πάρκο ή στο δρόμο, σε παγκάκι ή στην ταράτσα του.

Έτσι, οι πέτρες κουνήθηκαν στο θέατρο Πέτρας στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2019, σε μια προοικονομία Νέας Σμύρνης και Καυτανζογλείου…

Το «METRO» στην Θεσσαλονίκη και 25.000 «παράσιτα για την κοινωνία»

Πιστός στο χρονικό πλαίσιο που έχει ορίσει, ο ΛΕΞ κυκλοφορεί πάλι μετά από τέσσερα χρόνια τον επόμενο δίσκο του, το «METRO». Σα να το είχε έτοιμο από το 2018, αφού δένει άρρηκτα με τις προηγούμενες δουλειές του και αφού τίποτα δεν έχει αλλάξει πράγματι στην ελληνική κοινωνία και την Θεσσαλονίκη, η νέα δουλειά του Αλέξη Λαναρά «βρίσκει φλέβα» στην ψυχή του κοινού, που μαθαίνει τους στίχους ξανά με το πρώτο άκουσμα, που βρίσκει αναφορές ώστε να συνειδητοποιήσει ξανά την θέση του και να αυτοπροσδιοριστεί μέσα στην σήψη που το περιβάλλει, για να χορέψει, στην τελική, στις ταράτσες, στα πάρκα, στα κάμπινγκ και στις παραλίες.

Το «ευχαριστώ» του 2019 ήταν λίγο. Ο ΛΕΞ αποφασίζει να χαρίσει στο κοινό δύο ακόμη μεγάλες βραδιές και να μοιραστούν όλοι μαζί τα προβλήματα τους, σαν εξομολόγηση, κάθαρση και σαν βραδιά παρέας.

Ο «Αλεξάκης», όμως, υποτιμά το μέγεθος του. Ξεκινά από μικρότερα θέατρα, έχοντας στο νου του το live της «Πέτρας», ωστόσο αναγκάζεται να αλλάζει το ένα θέατρο μετά το άλλο εξαιτίας της τεράστιας ζήτησης που προκύπτει από το κοινό για ένα εισιτήριο! Τελευταία επιλογή; Το στάδιο του Πανιωνίου στη Νέα Σμύρνη! 25.000 νέοι, νέες και πιο μεγάλοι συμπολίτες μας κατακλύζουν το γήπεδο σε μια πρωτόγνωρη βραδιά για τα δεδομένα της ελληνικής ραπ. Ο ΛΕΞ δεν φαίνεται από πουθενά, τα κόκκινα καπνογόνα τον καλύπτουν και η συναυλία αφήνει στο πανελλήνιο την αίσθηση που πρέπει και της αξίζει: κοινωνικό γεγονός, όχι απλά μουσικό.

Πριν τα μεγάλα κανάλια και Μέσα συνειδητοποιήσουν τι έγινε στη Νέα Σμύρνη, πριν το αποκωδικοποιήσουν ως καλό ή κακό (για το αφήγημα τους), έχουν υποπέσει στο «λάθος» να το παρουσιάζουν όπως είναι, αφού δεν μπορούν να πάρουν τα μάτια τους πάνω από τις πύρηνες εικόνες. Το κόκκινο φόντο υπό το οποίο 25.000 νέοι δεν χορεύουν, απλώς ακούν έναν καλλιτέχνη να περιγράφει την ζωή τους και «κράζουν» ως συνοδεία τους στίχους μαζί του, σοκάρει. Η συναυλία έχει ήδη μεταφραστεί σε κοινωνική δήλωση της νεολαίας, αυτής που βρέθηκε στο στάδιο και αυτής που δεν μπόρεσε να πάει. Έχουμε ξεφύγει από το απλό «ευχαριστώ» στον καλλιτέχνη, έχουμε ξεφύγει από το «ΛΕΞ όρμα τους!», και περάσαμε στο «έλα να τα πούμε μαζί, 25.001 φωνές για την κοινωνική ανισότητα, για τη ζωή που μας ορίσανε».

Και ενώ ακόμη συζητιέται πώς ένας καλλιτέχνης μάζεψε τόσο κόσμο χωρίς την παραμικρή διαφήμιση σε οποιαδήποτε πλατφόρμα ή Μέσο, ανακοινώνεται συναυλία στο Καυτανζόγλειο και επικρατεί πανζουρλισμός. Αν όχι το ίδιο βράδυ, την επόμενη μέρα όλοι πέσαμε σε άτομο που ρώτησε «θα πας;». Μπορεί να ήμασταν εμείς αυτοί που ρωτούσαμε άλλους.

Έχοντας την εικόνα της Νέας Σμύρνης, η Θεσσαλονίκη του ΛΕΞ ήθελε τώρα να στείλει κι αυτή το δικό της μήνυμα. Γι’ αυτό, όπως είπα σε φίλο, στην συναυλία αυτή πηγαίνεις πρώτα για να κάνεις μια δήλωση, και μετά για να ακούσεις την μουσική. Ακόμη κι αν ο ΛΕΞ απλώς έβγαινε στην σκηνή του Καυτανζογλείο να παρουσιαστεί στο κοινό, χωρίς να μιλήσει, μόνο με το χλευαστικό σκηνικό των πολυκατοικιών και του συρμού του ΜΕΤΡΟ (είδαμε επιτέλους έναν σε αυτήν την πόλη) από πίσω του, ο ουρανός της Τριανδρίας θα κοκκίνιζε και πάλι στο λεπτό. Ο Αλέξης Λαναράς είναι το σύμβολο των νέων για την καταπιεσμένη ζωή και το σακάτεμα των ονείρων, για την επιβίωση μέσω της παρέας και της συντροφιάς, για την υποστήριξη όσων πλήττονται από την κοινωνική ανισότητα. Αφήστε τα τραγούδια του, αυτά απλά έδωσαν έμφαση στην συλλογική «δήλωση» των Θεσσαλονικέων το βράδυ της Παρασκευής. Ο ΛΕΞ είναι σύμβολο των ιδανικών και των καταστάσεων που εξιστορεί, και χθες βράδυ οι Θεσσαλονικείς φώναξαν σε όλη τη χώρα που θα τους έβλεπε το επόμενο πρωί σε εικόνες, ότι αυτά τα ιδανικά διεκδικεί, ζώντας μέσα σε αυτές τις καταστάσεις που της όρισαν άλλοι.

Όπως έγραψε και στο «Vittorio» ο ποιητής του περιθωρίου, «παράσιτα για την κοινωνία, μας συγχωρείται για την ταλαιπωρία». 25.000 «παράσιτα» αυτής της κοινωνίας, που «κοπανιούνται» και ακούν αυτόν που «μιλάει, δεν τραγουδάει», αυτόν που στα μάτια της τρίτης και όχι μόνο ηλικίας έχει γίνει γραφικός και κουραστικός να ζητά και να διεκδικεί, 25.000 «παράσιτα για την κοινωνία» δήλωσαν στο Καυτανζόγλειο ότι θέλουν άλλη κοινωνία.

Και αυτή είναι η μεγαλύτερη καλλιτεχνική επιτυχία του ΛΕΞ. Βρήκε τους ταπεινούς και πεινασμένους αυτής της χώρας, εξήγγειλε ότι κάνει τέχνη για τους κολλημένους και τους τσόγλανους, παρέμεινε ταπεινός, πεινασμένος, κολλημένος και τσόγλανος ο ίδιος, μέχρι που μπήκε στις πολυκατοικίες μας, αποτύπωσε τη σήψη μας, μας σήκωσε και μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε την δύναμη των ανθρώπων και των νέων. Μπορεί να την περιγράφει πάντα ως άσχημη και σαπισμένη, αλλά ο ΛΕΞ την αγαπά την Θεσσαλονίκη. Γιατί κι αυτή, κατά βάθος, δείχνει ότι βρίσκει τον δρόμο. Μέσα από την ασχήμια της πάντα κάτι έφτιαχνε. Έφτιαχνε τους ΛΕΞ που ακούμε, έφτιαχνε τις παρέες που μας κρατάνε, τις κοπέλες που μας φιλούν την πλάτη, τις βραδιές που μας διατηρούν ζωντανούς και την ελπίδα που μας δείχνει τον δρόμο. Υπάρχει πιο χαρακτηριστικός στίχος άραγε για αυτό που φυτρώνει μέσα από το άσχημο;

«Τους υποσχόμαστε όλοι μέρες ωραίες. Ηλιοβασιλέματα πάνω από τις κεραίες».

Πληροφορίες από news247.gr & theopinion.gr