Ποιος είναι και ποιος δεν είναι χρήσιμος τελικά; - Άρθρο του Δημήτρη Παξινού

Ποιος είναι λοιπόν χρήσιμος, ποιος μη χρήσιμος και ποιος τους κρίνει αν είναι έτσι η αλλιώς. Ποια είναι τα κριτήρια τους και ποια άραγε χαρακτηριστικά έχουν.

Αυτά διαφέρουν από κοινωνία σε κοινωνία, κι από άνθρωπο σ άνθρωπο. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και κυρίως τον πολιτισμικό του αλλά ασφαλώς και τον προσωπικό, το θέμα της επιβίωσης και τον τρόπο σκέψεως όπως αυτός έχει διαμορφωθεί χρόνια τώρα και κατέστη δευτέρα φύση.

Πολλαπλά λοιπόν τα κριτήρια του καθενός και ανάλογα βλέπει και την πραγματικότητα. Την δική του βέβαια την υποκειμενική που θεωρεί ως αντικειμενική και δύσκολα δέχεται αντίρρηση ιδιαίτερα αν είναι από κομματικό περιβάλλον.

Καθόλου ασυνήθιστο. Σ αυτούς που ζουν άμεσα η έμμεσα απ τα κόμματα χρήσιμος στην κοινωνία είναι αυτός που βρήκε δουλειά στο παιδί του κι απ αυτήν τη πλευρά έχει δίκιο, αφού μεριμνήσει να αυξήσει τις θέσεις εργασίας.

Αν δε του βρει όχι μόνο θέση εργαζόμενου αλλά και μη απασχολούμενου τότε αυτός είναι ακόμη πιο χρήσιμος στην κοινωνία. Γιατί κι αυτός μέρος της κοινωνίας είναι κι απ αυτήν θεωρεί ότι λαμβάνει τα μηνύματα. Και είναι ευτυχής, πλέει σε πελάγη ευτυχίας για τον παράδεισο που ζούμε, στην δε δημιουργία του έχουν συντελέσει όλοι αυτοί οι χρήσιμοι άνθρωποι για την κοινωνία του.

Πάει και τελείωσε. Μ αυτόν τον τρόπο γαλουχήθηκαν, ιδιαίτερα απ την παντοκρατορία του ΠΑΣΟΚ γενιές επί γενεών, νέων που πέρασαν με όλους αυτούς τους χρήσιμους που τακτοποίησαν την ελληνική κοινωνία αλλά στην ουσία άφησαν ατακτοποίητες τις νέες γενιές που μάραναν και ξέφτισαν.

Αποπροσανατολίστηκαν και εισπράττουν τώρα και θα εισπράττουν την ανεμελιά, την αφροσύνη των προηγούμενων θεωρώντας τους χρήσιμους όσους απολάμβαναν τα ξένα χρήματα που δανειζόμαστε ασύστολα και ατιμώρητα. Κάτι που σαν καθεστώς επιβλήθηκε και συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.

Κι έτσι το κράτος οπερέτα που διαμορφώθηκε επίσημα πλέον, ακολουθώντας πιστά τα χνάρια του πρώτου διδάξαντος με τους χρήσιμους που πάντα επιβιώνουν συναποτελούν αυτό που βλέπουμε και οσφραινόμαστε.
Παντού σχεδόν διαπλοκή με τους ίδιους πάντα εργολάβους και τους κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες στα πλευρά της κυβέρνησης. Αν λοιπόν αυτοί κρίνονται χρήσιμοι στην κοινωνία φαντάζομαι τι σκηνικό διαμορφώνεται στο υπόβαθρο της και απειλεί την συνοχή της κοινωνίας όπως τη σέρνουν δεξιά αριστερά απροστάτευτη.

Το συλλογικό συμφέρον, όταν προτάσσεται οποιοδήποτε κόστος είναι αυτό που θα κρίνει τον πράγματι χρήσιμο για την κοινωνία συνολικά. Κι αυτή η προσφορά του, ανεκτίμητη θεωρείται και μένει να συλλογάται ο καθένας που συλλογάται ελεύθερα ότι αποτελεί σκοπό της ζωής που παραμένει πάντα σαν ύψιστη προσφορά στον συνάνθρωπο, έστω κι αν δεν θέλει να την βλέπει έτσι γιατί έτσι τον έμαθαν.

Αυτοί, εικάζω, είναι οι χρήσιμοι κι η προσφορά τους πάντα μένει και αποτελεί αχτίδα φωτός που θα λάμψει. Όλοι αυτοί αποτελούν την ελπίδα για το αύριο που φαίνεται σήμερα ισχνό και αδύναμο να θέσει σε λειτουργία τον μηχανισμό το κρατικό με ανθρώπινα κριτήρια και όχι εξωγενή.

Μπορεί ν ακούγονται δονκιχωτικά, λίγο η πολύ, αλλά η δύναμη του πνεύματος και η ανθρώπινη αισθαντικότητα που υφέρπει και ενυπάρχει στον κάθε άνθρωπο δημιουργό και όχι ουραγό των εξελίξεων με κάνει να αισιοδοξώ ότι οι χρήσιμοι για την κοινωνία άνθρωποι που αποτελούν τι άνθος της θα επικρατήσουν. Σαν κάτι αναπόφευκτο κι ας μην είναι τραγική η κατάληξη για να γεννηθεί το καινούργιο.

Όταν όμως οι κραυγές αγωνίας των νέων ιδιαίτερα ανθρώπων για τα δεινά που επισωρεύει η κλιματική αλλαγή και που συνέχεια θα ξεσπάνε με διάφορες μορφές σ όλο τον πλανήτη τότε τρομάζω.

Τρομάζω με το τι μεταφέρουμε στις επόμενες γενιές που μόνο οδύνη και πόνο προκαλούν αν δεν προλάβουμε. Και με αυτήν την έννοια λίγο η πολύ δεν είμαστε χρήσιμοι, το αντίθετο. Όταν πλησιάζει κάποιο μεγάλο κακό στις ηγεσίες των κρατών επικρατούν επικίνδυνοι άνθρωποι, αλλοπρόσαλλοι, εμμονικοί, στα όρια της τρέλας, της αλαζονικής.

*Πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών